پایگاه خبری جماران: اگرچه که محمد جولانی، رئیس دولت انتقالی سوریه، از همان نخستین روزهای پس از آغاز حکومتش اعلام کرد که در پی ترمیم روابط خود با آمریکا و اسرائیل است و حتی چند روز پیش ایالات متحده خبر از لغو تحریمهای سوریه داده بود، اما همه چیز مطابق با خوشبینیهای جولانی پیش نرفت و با وجود حسن نیتی که او نسبت به رژیم صهیونیستی نشان داد، در چند ماه اخیر شاهد حملات گاهوبیگاه اسرائیل به سوریه هستیم؛ حملاتی که خصوصا از دو ماه پیش و در پی بروز درگیریها در استان السویداء واقع در جنوب سوریه، افزایش یافته است. در حقیقت، اسرائیل در حالی با ژستی دیپلماتیک وارد تعامل با سوریه شده که حملات زمینی و هوایی آن به این کشور در حال انجام است و حتی چندی پیش تا نزدیکی کاخ ریاستجمهوری دمشق نیز رسیده بود.
مدتی پس از این در درگیریها، دیداری بین وزیر خارجه سوریه و هیأتی امنیتی از اسرائیل در پاریس برگزار شد که هرچند به نتیجهای نرسید، اما سرآغازی شد بر تعاملات سوریه و اسرائیل. آن طور که رسانههای اسرائیلی گزارش دادهاند، در نتیجه مذاکرات بین دو طرف، توافقی با میانجیگری آمریکا و کشورهای خلیج فارس تدوین شده که بر اساس آن، بلندیهای جولان و مناطق بین دمشق تا سویداء خالی از سلاح میشوند، این کشور نمیتواند هیچ گونه تسلیحات راهبردی داشته باشد و همچنین حضور ترکیه در فرآیند بازسازی سوریه ممنوع میشود. در مقابل، اسرائیل میپذیرد از حملات مجدد به سوریه بپرهیزد و آمریکا و اعراب نیز برای بازسازی این کشور، کمکهایی را انجام میدهند.
پرهام پوررمضان، تحلیلگر مسائل بینالملل در گفتوگو با خبرنگار جماران، با بیان اینکه برای ارزیابی بحرانهای کنونی سوریه، باید به سالها قبل بازگردیم، اظهار کرد: در دوران اسد، ایران بازیگر مسلط بر سوریه بود که ایجاد و تقویت جبهه مقاومت با محوریت این کشور را دنبال میکرد. اما با فروپاشی حکومت اسد، بازیگرانی از جمله روسیه، ترکیه، آمریکا و اسرائیل صحنهگردان اصلی تحولات سوریه شدند. کنشگری پررنگ بازیگران منطقهای و فرامنطقهای در سوریه، جایگاه ویژه ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک این کشور را نشان میدهد و همین باعث شده که علیرغم سازش محمد جولانی با غرب، همچنان شاهد حملات اسرائیل به سوریه باشیم.
وی با اشاره به تلاش آمریکا و اسرائیل برای عادیسازی روابط کشورهای منطقه با رژیم صهیونیستی و عضویت آنها در پیمان ابراهیم، افزود: هدف اسرائیل این است که ابتدا سوریه، سپس عربستان و نهایتا ایران به این پیمان بپیوندند. به نظر میرسد که سوریه در آیندهای نزدیک، روابط خود با اسرائیل را عادی خواهد کرد؛ خصوصا که دولت مرکزی این کشور در مقابله به تهدیدات رژیم صهیونیستی ناتوان است.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با بیان اینکه وضعیت سوریه باعث تجدیدنظر سایر کشورهای عربی در عادیسازی روابط با اسرائیل نخواهد شد، عنوان کرد: کشورها صرفا به دنبال منافع خود هستند و هرگز حاضر نمیشوند خود را به خاطر کشور دیگری به دردسر بیاندازند. لذا وضعیت سوریه، لبنان و غزه هرگز باعث قطع تعامل کشورهای عربی با اسرائیل یا تردید آنها برای عضویت در پیمان ابراهیم نخواهد شد.
پوررمضان با بیان اینکه اتفاقات سوریه حتی هیچ نوع حس خطری را هم در کشورهای عربی نسبت به اسرائیل ایجاد نمیکند، گفت: تمام کشورها میدانند که طرحهایی از جمله اسرائیل بزرگ یا تجزیه کشورهای منطقه، صرفا یک بلوف است و قابلیت تحقق ندارد. صدام نیز اعلام کرده بود در عرض یک هفته به تهران میرسد، اما بعد از ۸ سال نتوانست این کار را انجام دهد. اسرائیل بزرگ، کریدور هند-خاورمیانه-اروپا و تجزیه ایران نیز طرحهایی اند که شاید روی کاغذ ممکن باشند، اما در عرصه عمل قابل اجرا نیستند. تحقق اسرائیل بزرگ در گرو تجزیه چندین کشور است. طبیعتا نظم کنونی منطقه و همچنین بازیگران بینالمللی که دارای منافعی در خاورمیانه هستند، اجازه نابودی کشورها و ملتهای منطقه را نمیدهند.
وی با بیان اینکه اسرائیل نهایتا تنها میتواند مرزهای اطراف خود را به مناطقی خالی از سلاح تبدیل کند، افزود: رژیم صهیونیستی بر اثر تهدید به وجود آمده و رهبران آن حفظ امنیت خود را در تنش با دیگران میبینند و لذا دائما با سایر کشورها و از جمله همسایگان خود، در جنگ و نزاع است. لذا صهیونیستها خواهان خلع سلاح تمام کشورهای پیرامونی خود اند و فشارهایشان بر لبنان، عراق، سوریه و ایران را باید از همین منظر تحلیل کرد.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با اشاره به روابط نزدیک ترکیه با دولت جولانی، اظهار: ترکیه به دنبال منفعت اقتصادی در سوریه و همچنین حفظ آرامش سیاست داخلی خود از طریق کنترل کردهاست. به علاوه، ترکیه خواهان تحقق اهداف عثمانگرایی خود در سوریه است و واکنشهای آن به اسرائیل نیز در همین پازل تعریف میشود. ترکیه تنها در صورتی نسبت به اقدامات رژیم صهیونیستی واکنش جدی نشان میدهد که منافع خودش در حال آسیب باشد. حتی اگر منافع ترکیه و اسرائیل در سوریه همراستا شود، ممکن است این دو سر سوریه با هم معامله کنند.
