برخی معتقدند که آتش‌بس را می‌توان با مذاکراتی دنبال کرد که حداقل می‌تواند تصمیمات پایدار در مورد کنترل ارضی را به تعویق بیاندازد که در این صورت، آتشِ جنگ بعدی از همین امروز روشن است.
به گزارش جماران؛ برخورد ادراکات روسیه با غرب، دستوری برای یک جنگ طولانی است و اوکراین تا زمانی که در جایگاه حائل میان روسیه و غرب است در نقطه کانونی این برخورد ادراکی قرار دارد. جنگ توسط روسیه، کشوری با سلاح‌های هسته‌ایِ بیشتر از هر کشور دیگری در جهان، بر همسایه‌ای که توسط سه قدرت هسته‌ای دیگر (ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه) حمایت می‌شود، تحمیل شده است.
این جنگ از تمام جهات پرهزینه است. اوکراین نابود شده و حداقل تا یک دهه بعد از جنگ مشغول بازسازی خود خواهد بود. بنادر این کشور در محاصره نیروی دریایی روسیه است و صدها هزار مرد و زن آن در حال نبرد بوده و میلیون‌ها شهروند آن به خارج از کشور پناهنده شده‌اند. این کشور کاملا متکی به منابع مالی و تسلیحات غربی است و هزینه‌های مالی و پیامدهای سیاسی قابل توجهی را برای کشورهای غربی به بار آورده است.
این جنگ، تجارت و اقتصاد جهانی را دچار چالش کرده است و تورم و ناامنی غذایی را به دنبال دارد. این امر، دیپلماسیِ چندجانبه را بیشتر تحت تاثیر قرار داده است، برای مثال هرگونه امید به همکاری جدی میان دیپلمات‌های غربی و روسیه را در زمینه مدیریت درگیری در مکان‌هایی مانند قفقاز جنوبی که برای هردو طرف مفید است را از میان برداشته است.
با توجه به نبود فرصت‌های معنادار برای هر دو طرف، عجیب نیست که هنوز هیچ پیشنهادِ صلحِ معتبری ارائه نشده است. بدون شک تعداد زیادی از صلح‌جویان به میدان مذاکره رفته‌اند. چین یک بیان مبهم و غیرواقعی از طرح صلح ارائه کرد که حتی در آن، طرف آغاز کننده جنگ و عامل این همه ویرانی و کشتار مشخص نیست.
برزیل و مکزیک در یک بازی بدون ساختار، گروه‌های تماس را پیشنهاد کرده‌اند تا طرفین را به میز مذاکره جذب کنند. رهبران آفریقایی که ماه گذشته از هر دو کشور دیدن کردند، تنها توانستند به تبادل تعداد کمی از اسیران، امیدوار باشند. حتی زمانی که رهبران کشورهای دیگر از اوکراین دیدن می‌کنند، حجم حملات هوایی روسیه افزایش می‌یابد و سازش در نگاه رهبران روسیه جایگاهی ندارد.
بهترین میانجیگری که تا امروز صورت گرفته، معامله‌ای است که در تابستان 2022 توسط ترکیه و دبیر کل سازمان ملل متحد با روسیه برای عرضه گندم اوکراین و متقابلا کود و مواد شیمیایی کشاورزی روسیه به بازار انجام شد که اخیرا پوتین از تمدید این قراداد سر باز زد و در چند روز گذشته نیز انبارهای غله اوکراین مورد حمله موشکی-پهبادی روسیه، قرار گرفته است. اصل ماجرای دیدار اردوغان و پوتین نیز برای گرفتن رضایت از پوتین برای تمدید این قرارداد است که با توجه به موقعیت شکننده روسیه در خاک اوکراین بعید به نظر می‌رسد این توافق صورت گیرد.
با این وجود، با توجه به مخاطرات و هزینه‌های یک جنگ پایدار، تحلیل‌گران و سیاست‌گذاران به طور قابل‌توجهی به جستجو خود برای موارد و گزینه‌های جایگزین ادامه می‌دهند. در ماه‌های اخیر، برخی استدلال کرده‌اند که کی‌یف و اعضای ناتو باید در مورد چگونگی دستیابی به حداقل نوعی آتش‌بس یا یک آتش‌بس برای پایان دادن به خونریزی پس از تثبیت (احتمالا) خطوط مرزی جدید، فکر کنند.
این استدلال‌ها، اگرچه در بسیاری از مشخصات متفاوت هستند، اما از کشورهای غربی می‌خواهد که پس از پایان مرحله کنونی نبرد، مذاکرات میان کی‌یف و مسکو را سازماندهی کنند و در واقع اوکراین را برای ارائه پیشنهاد به روسیه تحت فشار قرار دهند. برخی معتقداند که آتش‌بس را می‌توان با مذاکراتی دنبال کرد که حداقل می‌تواند تصمیمات پایدار در مورد کنترل ارضی را به تعویق بیاندازد که در این صورت، آتشِ جنگ بعدی از همین امروز روشن است.
حتی در شرایطی که دولت‌های غربی به اوکراین قول حمایت‌های امنیتی می‌دهند. برخی دیگر استدلال می‌کنند که بهترین کاری که می‌توان انجام داد، یک آتش‌بس است که خطوط تماس کنونی را بر اساس مدل ترتیباتی که برای دهه‌ها بر شبه جزیره کره حاکم بوده است، بپذیرد. اما از آن‌جایی که این یک جنگ نیابتی نیست و یک طرف درگیر روسیه است، این نظر نیز راهگشا نخواهد بود.
در حال حاضر، هر دو طرف بر این باورند که با جنگیدن یا برای پیروزی در میدان نبرد یا تقویت دست خود قبل از مذاکرات بیشتر از ورود به مذاکرات صلح واقعی، امتیاز به دست می‌آورند. مسکو هیچ نشانه‌ای از علاقه به مذاکرات نشان نداده و برای رهبران کرملین تداوم یک جنگ فرسایشی که آینده آن مشخص نیست، بهتر از یک توافق بد است و مسلما این موضع‌گیری با نگاهی به تاریخچه روسیه غیرعادی نیست.
در روسیه اصلا صحبتی از یک توافق قابل احترام وجود ندارد و در مورد اوکراین، در حالی که ضد حمله ادامه دارد، پس از پایان یافتن و با فرض این‌که به موفقیت‌هایی دست یابد، کی یف نیز دلیلی برای مذاکره نخواهد دید.
چشم انداز صلح به خودی خود عامل مهمی است، اگرچه هیچ‌کس نمی‌تواند آن را تضمین کند و اگر زمینه‌ها و شرایط ایجاد صلح در زمان نامناسب دنبال شوند، می‌توانند به جای تقویت صلح پایدار، تضعیف کننده آن باشند.
چنین مذاکراتی برای آینده سیاسی اوکراین مضر است. حتی اگر رییس جمهوری اوکراین؛ ولادیمیر زلنسکی تمایل داشته باشد، برای او غیرممکن خواهد بود که مذاکراتی را برای پذیرش از دست دادن سرزمین آغاز کند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که اکثر اوکراینی‌ها در طول جنگ به شدت با امتیازات ارضی مخالف هستند و حتی وقتی صحبت از کریمه به میان می‌آید، که تصور بازپس‌گیری آن توسط اوکراین برای مقامات غربی دشوار است اما اوکراینی‌های شرکت‌کننده در نظرسنجی می‌خواهند به مبارزه برای تمامیت ارضی خود ادامه دهند، حتی اگر به قیمت از دست دادن حمایت غرب که این مبارزه را ممکن ساخته است، تمام شود.
