بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال ایرنا مبنی بر اینکه «متعاقب مصاحبه وزیر امور خارجه و دبیر شورای عالی امنیت ملی این نگرانی در افکار عمومی به وجود آمده است که شاید دولتمردان در حال تخفیف تبعات فعال سازی مکانیسم پسگشت هستند. پاسخ دستگاه دیپلماسی به این نگرانی چیست و چه اقدامات و ابتکاراتی برای جلوگیری از فعال سازی این سازوکار در پیش گرفته است؟» گفت: کاهش اهمیت آنچه «سازوکار بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت» موسوم شده است، به هیچوجه صحیح نیست. ما کاملاً نسبت به آثار و تبعات نامطلوب چنین رخدادی آگاه هستیم. هنگامی که میگوییم طرفهای اروپایی به هیچ عنوان از صلاحیت قانونی و اخلاقی برای توسل به این سازوکار برخوردار نیستند، معنایش این است که نهتنها آن را تأیید نمیکنیم، بلکه نسبت به پیامدهای آن نیز نگران هستیم.
به گزارش جماران؛ به نقل از ایرنا، سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش ایرنا گفت: گفتوگوهایی که امروز در ژنو در جریان است، پس از تماسهای تلفنی وزیر امور خارجه با همتایان خود و همچنین با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، و نیز رایزنیهایی که با سایر اعضای شورای امنیت و بهویژه روسیه انجام گرفته، همه در مسیر مقابله با بازگشت خودکار تحریمهای شورای امنیت علیه ایران است.
«اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری صبح امروز (سهشنبه ۴ شهریورماه) با گرامیداشت «روز پزشک» گفت: پیش از هر چیز، فرارسیدن روز پزشک را تبریک میگویم. همانطور که میدانید، در ایران روز نخست شهریورماه، همزمان با سالروز تولد ابوعلی سینا، پزشک و دانشمند بزرگ ایرانی، به عنوان «روز پزشک» نامگذاری شده است. اینجانب به همه پزشکان کشورمان و تمامی کسانی که در حوزه درمان و سلامت مردم فعالیت میکنند، صمیمانه تبریک عرض میکنم.
وی ادامه داد: البته امسال این تبریک با یاد و خاطره پزشکانی همراه است که در جریان تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به کشورمان به شهادت رسیدند. شایسته است نام این عزیزان گرامی را یاد کنیم:
• دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص؛
• دکتر زهره رسولی، متخصص زنان، که به همراه نوزاد دوماهه خود، رایان قاسمیان، به شهادت رسید؛
• دکتر مرضیه عسگری، فوق تخصص نوزادان، که همراه دختر سهساله خود شهید شد و نوای زیبای «ای ایران» توسط ایشان برای همیشه در یادها خواهد ماند؛
• خانم دکتر مریم حجاری، دندانپزشک؛
• آقای دکتر داوود شیرانی.
رژیم اشغالگر، آگاهسازی عمومی درباره جنایاتی را که در غزه و کرانه باختری در حال وقوع است، برنمیتابد
سخنگوی وزارت خارجه با اشاره به اینکه تحولات منطقه همچنان نگرانکننده است، افزود: مهمترین تحولاتی که قلب هر انسان آزادهای را به درد میآورد، تداوم نسلکشی در فلسطین است. تنها در ۲۴ ساعت گذشته، بیش از ۱۰۰ نفر از مردم بیگناه در غزه توسط رژیم صهیونیستی به شهادت رسیدهاند. دیروز نیز حادثه بسیار هولناکی رخ داد: کشتار عامدانه و آگاهانه خبرنگاران. پنج خبرنگار از خبرگزاریهای بینالمللی مختلف در جریان حمله مستقیم نظامیان رژیم صهیونیستی جان خود را از دست دادند. این رویداد بار دیگر نشان داد که رژیم اشغالگر، حقیقت و آگاهسازی عمومی درباره جنایاتی را که در غزه و کرانه باختری در حال وقوع است، برنمیتابد. ما این جنایت را به شدت محکوم میکنیم. در همین زمینه بیانیهای صادر کردهایم و انتظار داریم نهادهای بینالمللی، بهویژه دیوان بینالمللی کیفری و دیوان بینالمللی دادگستری، در رسیدگیهای خود این اقدامات را بهعنوان مصادیق روشن جنایات جنگی مورد پیگیری قرار دهند.
به آثار و تبعات نامطلوب فعالسازی مکانیسم پسگشت واقف هستیم
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال ایرنا مبنی بر اینکه «متعاقب مصاحبه وزیر امور خارجه و دبیر شورای عالی امنیت ملی این نگرانی در افکار عمومی به وجود آمده است که شاید دولتمردان در حال تخفیف تبعات فعال سازی مکانیسم پسگشت هستند. پاسخ دستگاه دیپلماسی به این نگرانی چیست و چه اقدامات و ابتکاراتی برای جلوگیری از فعال سازی این سازوکار در پیش گرفته است؟» گفت: کاهش اهمیت آنچه «سازوکار بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت» موسوم شده است، به هیچوجه صحیح نیست. ما کاملاً نسبت به آثار و تبعات نامطلوب چنین رخدادی آگاه هستیم. هنگامی که میگوییم طرفهای اروپایی به هیچ عنوان از صلاحیت قانونی و اخلاقی برای توسل به این سازوکار برخوردار نیستند، معنایش این است که نهتنها آن را تأیید نمیکنیم، بلکه نسبت به پیامدهای آن نیز نگران هستیم.
وی ادامه داد: همانطور که همکاران ما در وزارت امور خارجه بارها تأکید کردهاند، باید مراقب باشیم این موضوع به ابزاری برای جنگ روانی علیه ذهن و روح شهروندانمان تبدیل نشود. ضروری است که آن را در جایگاه واقعی خود ببینیم و در تحلیل تبعاتش دچار افراط و تفریط نشویم.
بقائی افزود: در عین حال، وقتی ما بهصراحت معتقدیم که چنین حقی وجود ندارد و طرفهای اروپایی مجاز نیستند از این سازوکار برای بازگرداندن قطعنامههای شورای امنیت استفاده کنند، به این معناست که برنامهای روشن داریم. در همین راستا تلاشهای گستردهای صورت گرفته است تا مانع از وقوع چنین امری شویم. گفتوگوهایی که امروز در ژنو در جریان است، پس از تماسهای تلفنی وزیر امور خارجه با همتایان خود و همچنین با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، و نیز رایزنیهایی که با سایر اعضای شورای امنیت و بهویژه روسیه انجام گرفته، همه در همین مسیر است. دستگاه دیپلماسی، با آگاهی از اینکه چنین رخدادی آثار نامطلوبی خواهد داشت، و با این باور که سه کشور اروپایی نه از منظر حقوقی و نه از منظر اخلاقی صلاحیت استفاده از این سازوکار موسوم به اسنپبک را ندارند، مدتهاست که این موضوع را در دستور کار خود قرار داده است. امیدواریم نتایج این تلاشها مثبت و ثمربخش باشد.
ایران در جریان کامل اقدام روسیه در ارائه پیش نویس قطعنامه جدید قرار دارد
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به این سوال ایرنا که «شب گذشته خبری مبنی بر ارائه پیشنویس قطعنامهای از سوی روسیه برای تمدید قطعنامه ٢٢٣١ منتشر شده است، آیا این خبر را تایید میکنید و تهران در جریان این اقدام بود؟»گفت: در خصوص پیشنویس قطعنامه روسیه نیز باید بگویم که ما در جریان کامل آن قرار داریم، متن را بررسی میکنیم و مواضع خود را در این زمینه اعلام خواهیم کرد.
اتهاماتی که استرالیا علیه ایران مطرح کرده، مطلقاً مردود است
سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به خبر اخراج سفیر جمهوری اسلامی ایران از استرالیا و اقدامات متقابل جمهوری اسلامی ایران گفت: به طور طبیعی، هر کنش نامناسب و ناموجهی در سطح دیپلماتیک، واکنش متقابلی را در پی خواهد داشت. این تحول تازهای است و همکاران من مشغول بررسی موضوع و تصمیمگیری درباره نحوه پاسخ جمهوری اسلامی ایران هستند.
وی با تاکید بر اینکه اتهامی که مطرح شده است، مطلقاً مردود است، خاطرنشان کرد: اساساً مفهومی تحت عنوان یهودیستیزی، سامیستیزی یا آنتیسمیتیسم در فرهنگ، تاریخ و دین ما هیچ جایگاهی ندارد. این موضوع و این پدیده، پدیدهای غربی و اروپایی است. اگر به تاریخ بنگرید، آزار و اذیت یهودیان به دلیل دینشان موضوعی است مربوط به اروپا؛ و آنان باید درباره گذشته تاریخی خود، که تا به امروز نیز ادامه یافته است، پاسخگو باشند. متأسفانه در این زمینه، همواره به فرافکنی روی میآورند تا سیاستهای ضدایرانی خود را توجیه کنند.
بقائی ادامه داد: آنچه روشن است این است که این تصمیم به نظر میرسد بیش از آنکه ریشه در روابط با ایران داشته باشد، متأثر از تحولات داخلی استرالیا باشد. طی دو هفته گذشته شاهد برگزاری تظاهرات و اعتراضهای میلیونی در این کشور در انتقاد به کشتار مردم فلسطین در سرزمینهای اشغالی بودیم. این از معدود دفعاتی بود که برخی از سیاستمداران استرالیایی انتقادهایی را متوجه رژیم صهیونیستی کردند. به نظر میرسد اقدام اخیر علیه ایران که در واقع اقدامی علیه دیپلماسی و علیه روابط دو ملت محسوب میشود، در راستای جبران همان اندک انتقادهایی صورت گرفته باشد که طرف استرالیایی در این مدت نسبت به رژیم صهیونیستی مطرح کرده بود.
آفریقای جنوبی به عنوان دولتی مستقل به مداخله ایالات متحده واکنش نشان خواهد داد
بقائی در پاسخ به سوالی در خصوص مداخله ایالات متحده در امور داخلی آفریقای جنوبی در قبال سیاست خارجی این کشور در قبال ایران گفت: این اتفاق برای من بسیار شگفتآور است. دو دولت مستقل و صاحب حاکمیت، که روابط تاریخی طولانی با یکدیگر دارند؛ ایران به عنوان یکی از مخالفان رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی و یکی از حامیان حق تعیین سرنوشت مردم آن کشور، همواره با آفریقای جنوبی و سایر کشورهای آفریقایی روابط حسنهای داشتهاند. رفتوآمد میان مقامات رسمی دو کشور نیز امری طبیعی و عادی است.
وی ادامه داد: آنچه غیرعادی است، مداخله غیرقانونی مقامات آمریکایی در این موضوع است؛ از جمله اقدام سفیر آمریکا و درخواست او از یک کشور مستقل برای ارائه توضیح درباره یک تماس کاملاً عادی دیپلماتیک میان دو دولت. بدیهی است که دولت آفریقای جنوبی به عنوان دولتی مستقل، مصالح و منافع خود را در این زمینه تشخیص داده و میداند چگونه واکنش مناسب نشان دهد
تغییر ماهوی در موضوع مذاکرات با اروپا رخ نداده است
بقائی در ادامه این نشست خبری در پاسخ به پرسشی درباره موضوع مذاکره با اروپا گفت: ما در حال حاضر با اروپا در مورد همان موضوعی که مدتهاست مذاکره میکردیم، یعنی رفع تحریمها، مذاکره میکنیم. در این برهه خاص، قاعدتاً موضوع قطعنامه ۲۲۳۱ و وضعیت پیشرو در رابطه با این قطعنامه، بخشی از گفتگو خواهد بود و در ازای آن، اعتمادسازی و شفافسازی که تا کنون نیز وجود داشته، درباره ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران ادامه دارد و از این نظر تغییر ماهوی در موضوع مذاکرات رخ نداده است.
لبنان باید بتواند در قالب مشورتهای لبنانی-لبنانی بهترین تصمیم را در رابطه با موضوعات مختلف اتخاذ کند
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسشی درباره رویکرد تهران نسبت به تحوات در لبنان گفت: موضوع ما درباره مقاومت موضوعی روشن است که طی همین دو هفته بارها مطرح شده است. ما معتقدیم که لبنان به مثابه یک دولت مستقل با اجزای مختلف و طوایف متنوعی که در آن نقش دارند، باید در قالب مشورتهای لبنانی-لبنانی بتواند بهترین تصمیم را در رابطه با موضوعات مختلف خود، از جمله ارتباطات با طرفهای دیگر، اتخاذ کند.
وی ادامه داد: در عین حال، مواضع ما بسیار روشن است؛ ما اعتقاد داریم که زیستن عزتمندانه در منطقهای که شما به صورت مستمر با زیادهخواهی، توسعهطلبی و سیطرهجویی موجودیتی به نام رژیم صهیونیستی مواجه هستید، حتماً الزامات خاص خود را دارد. شما ناگزیر هستید که توانمندیهای نظامی خود را برای حراست از تمامیت سرزمینی، جلوگیری از طمعورزی رژیم صهیونیستی و اطمینان از امنیت و ثبات کشورهایتان تقویت کنید. این درسی است که در این دو سال خیلی بیشتر از گذشته، همه کشورهای منطقه به فکر فراگیری آن افتادهاند.
پیشنهادهای مشخص ایران در موضوع غزه در بیانیه پایانی نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی گنجانده شد
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص اجلاس سازمان همکاری اسلامی که روز گذشته به درخواست جمهوری اسلامی ایران در موضوع غزه برگزار شد، گفت: اجلاس فوقالعاده وزرای امور خارجه کشورهای اسلامی، بنا به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران و یکی دو کشور دیگر، دیروز برگزار شد. آنچه در این میان اهمیت دارد، زنده نگه داشتن موضوع فلسطین در سازمانی است که مهمترین فلسفه وجودی آن همین مسئله بوده و هست. ما باید تصمیمها و نتایج چنین نشستهایی را در حد خود ارزیابی کنیم.
بقائی افزود: سازمان همکاری اسلامی، همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، مهمترین و یا شاید بتوان گفت اصلیترین دلیل تأسیسش حمایت از مبارزات مشروع ملت فلسطین برای تحقق حق تعیین سرنوشت بوده است. این سازمان از سال ۱۹۶۹ تاکنون، به طور مستمر این موضوع را پیگیری کرده است. طی دو سال گذشته نیز چندین نشست مشابه برگزار شده که هر بار با یک قطعنامه یا مصوبه اجماعی به کار خود پایان داده است.
وی ادامه داد: در این اجلاس، جمهوری اسلامی ایران پیشنهادهای مشخصی را مطرح کرد که بخش قابل توجهی از آنها در بیانیه پایانی نشست گنجانده شد. در قطعنامه پایانی، یکی از موضوعاتی که بهطور پررنگ به آن پرداخته شد، اعتراف وزیر رژیم صهیونیستی به پیگیری ایده «اسرائیل بزرگ» بود؛ ایدهای که به معنای چشمداشت سرزمینی به شمار زیادی از کشورهای منطقه و اسلامی است. این موضوع محکوم شد و در ادامه، درخواستهایی از جمله توقف صادرات تسلیحات به رژیم صهیونیستی، بازنگری و حتی قطع روابط دیپلماتیک با این رژیم، ضرورت اتخاذ تدابیر لازم از سوی شورای امنیت سازمان ملل برای کمک فوری به مردم غزه، لزوم مستندسازی جنایات رژیم صهیونیستی توسط دیوان بینالمللی کیفری و دیوان بینالمللی دادگستری و رسیدگی همهجانبه به جنایات شنیع در سرزمینهای اشغالی مورد تأکید قرار گرفت. همچنین حمایت از گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور فلسطین که طی ماههای اخیر تحت فشار شدید رژیم صهیونیستی قرار داشته، در این قطعنامه گنجانده شد.
بقائی خاطرنشان کرد: از دیگر موارد مهم، درخواست از کمیته قدس و تأکید بر ضرورت حفظ اماکن مقدسه اسلامی همچون مسجدالاقصی و مسجد ابراهیمی در الخلیل بود. همچنین جلوگیری از تغییر هویت، جغرافیا و جمعیت منطقه و مقابله با روند یهودیسازی که مدتهاست توسط رژیم صهیونیستی دنبال میشود، در این مصوبه مطرح شد. بدیهی است اجرایی شدن این تصمیمات نیازمند پیگیری در سایر نهادهای بینالمللی، از جمله مجمع عمومی سازمان ملل متحد و شورای امنیت است. البته در سطح شورای امنیت با مانعی بزرگ به نام وتوی آمریکا مواجه هستیم؛ اما از آنجا که این مصوبه همزمان با برگزاری اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل صادر شد، فرصت مناسبی برای کشورهای اسلامی فراهم است تا تلاش مضاعفی را در سطح سازمانهای بینالمللی برای توقف نسلکشی و کمک به مردم مظلوم فلسطین به کار گیرند.
رییسجمهور در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای حضور مییابند
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص حضور رییس جمهور در اجلاس سازمان همکاری شانگهای گفت: اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در دهم شهریور برگزار خواهد شد و قرار است رئیسجمهور محترم در این اجلاس حضور یابند. جزئیات مربوط به برنامه سفر و حضور رئیسجمهور، حتماً توسط دفتر ایشان به موقع اطلاعرسانی خواهد شد، اما نکته کلی که لازم است بیان شود این است که این نخستین سفر رئیسجمهور محترم به کشور چین طی یک سال گذشته خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه اجلاس شانگهای، اجلاس بسیار مهمی است، گفت: علاوه بر ۱۰ کشور عضو اصلی سازمان که جمهوری اسلامی ایران نیز از دو تا سه سال پیش به عنوان عضو کامل پذیرفته شده است، حدود ۲۰ کشور دیگر نیز در قالب «شانگهای پلاس» در این اجلاس حضور خواهند داشت. همچنین، دبیران کل سازمانهای بینالمللی و مدیران ارشد این سازمانها نیز در اجلاس حاضر خواهند بود. از این رو، این فرصت مغتنمی برای رایزنی جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورهای عضو شانگهای، با کشور میزبان یعنی چین، و مرور و تقویت روابط دوجانبه خواهد بود.
وی ادامه داد: همچنین، در حاشیه این اجلاس، دیدارهای دوجانبهای با مقامهای ارشد چین انجام خواهد شد که فرصتی مناسب برای بررسی و تقویت روابط دوجانبه فراهم میکند. همانطور که مستحضرید، روابط جمهوری اسلامی ایران و چین روابطی بسیار مستحکم و مهم است
آمریکا هیچ ارزشی برای قواعد حقوق بینالملل، بهخصوص حقوق بشر قائل نیست
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسشی درباره برخورد مقامهای آمریکا با انتقادها نسبت به نسلکشی در غزه گفت: واقعیت این است که همزمان با ارتکاب بدترین جنایات بینالمللی در غزه در دو سال اخیر، بدترین اتفاق نیز علیه قوانین و هنجارهای بینالمللی حادث شد. در طول هشت دهه گذشته، بعد از تصمیم تاسیس سازمان ملل متحد، شما مورد مشابهی پیدا نمیکنید که قواعد حقوق بینالملل، قواعد عامره حقوق بینالملل، قواعد حقوق بشر دوستانه و حقوق بشر تا این حد مورد هجمه یک بازیگر قرار گرفته باشد.
وی ادامه داد: بدتر از آن، شورای امنیت سازمان ملل متحد به خاطر حمایتهای آمریکا و چند کشور غربی دیگر از رژیم صهیونیستی هیچ واکنش درخوری برای محکومیت این نقضهای فاحش حقوق بینالملل انجام ندهد. فکر میکنم موضعگیریهای مقامات آمریکا در این خصوص گویای نگاه واقعی آمریکا به حقوق بینالملل است. آمریکا هیچ ارزشی برای قواعد حقوق بینالملل، بهخصوص حقوق بشر قائل نیست.
بقائی با اشاره به اینکه سوءاستفاده گزینشی و استانداردهای دوگانه از مفاهیم حقوق بشری هیچگاه تا این اندازه خود را نشان نداده بود، گفت: از لحاظ حقوقی، اگر محکمه عادلانهای وجود داشته باشد، همه این اظهار نظرها به عنوان ادلهای برای اثبات همدستی آمریکا در ارتکاب جنایات شنیع در غزه و کرانه باختری میتواند واقعاً مورد استفاده قرار بگیرد.
تمرکز وزارت امور خارجه بر اطمینان از تأمین منافع ملی و جلوگیری از تحمیل هزینههای غیرضروری بر کشور است
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص روند مذاکرات با اعضای توافق هستهای گفت: بحث ما تأمین منافع ملی کشور است. ما از هیچ ابزار و گزینهای غافل نبودهایم تا اطمینان حاصل کنیم منافع ملی جمهوری اسلامی ایران بهطور کامل تأمین شود. همزمان که با چین و روسیه، به عنوان مشارکتکنندگان در برجام و اعضای دائم شورای امنیت، در تماس بودهایم، با سه کشور اروپایی نیز گفتوگو داشته و ادامه میدهیم.
وی با تاکید بر اینکه تمرکز ما بر اطمینان از تأمین منافع ملی و جلوگیری از تحمیل هزینههای غیرضروری بر کشور است، گفت: این روند ادامهدار است و ما به توانمندیهای خود ایمان داریم. همچنین به جایگاه و امکانات طرفهای مقابل، با توجه به صلاحیتهایی که به عنوان اعضای شورای امنیت سازمان ملل در اختیار دارند، واقف هستیم و بر این اساس مذاکرات خود را تنظیم میکنیم.
موضع اصولی ایران این است که هیچیک از کشورهای اروپایی حق بازگرداندن قطعنامههای تحریمی علیه ایران را ندارند
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص تصمیم احتمالی شورای امنیت سازمان ملل متحد در خصوص قطعنامه ٢٢٣١، گفت: تصمیمگیری در این موضوع جزو صلاحیتهای شورای امنیت است. مواضع خود را پیش از این بسیار سریع و قاطع بیان کردهایم و امروز نیز خدمت شما عرض کردم، بنابراین نیاز به تکرار مجدد نیست.
وی ادامه داد: نهایتاً، شورای امنیت دارای سازوکار و ساختار مختص به خود است؛ شامل پنج عضو دائم و ۱۰ عضو غیر دائم که تصمیمگیری در آن بر اساس رویههای شناخته شده صورت میگیرد. با این حال، این امر هرگز نافی موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران نخواهد بود؛ موضعی که بر اساس آن، هیچیک از کشورهای اروپایی به هیچ عنوان حق بازگرداندن قطعنامههای تحریمی علیه ایران را ندارند
این خبر تکمیل میشود...
