نامه اتحادیه انجمن‌های علوم اجتماعی ایران به رئیس جمهور پزشکیان درباره خانه اندیشمندان علوم انسانی ایران

به گزارش جماران؛ نامه اتحادیه انجمن‌های علوم اجتماعی ایران به مسعود پزشکیان  رئیس جمهور درباره خانه اندیشمندان علوم انسانی ایران در پی می آید:

به نام خداوند جان و خرد

جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان

رییس محترم جمهوری اسلامی ایران

با سلام و احترام

با عرض تبریک اعیاد بزرگ قربان و غدیرخم، همان‌طور که استحضار دارید علوم انسانی و اجتماعی در هر جامعه‌ای زمینه‌ساز اعتلای اندیشه‌ورزی و توسعه اجتماعی است. بنیان‌های نظری و هویتی کشورها براین علوم استوار است و نمی‌توان از پیشرفت و توسعه جامعه‌ای سخن گفت و به علوم انسانی اهمیت نداد. به علاوه، علوم انسانی و اجتماعی در فضاهای برخوردار از استقلال و آزادی نسبی آکادمیک و اجتماعی شکوفا می‌شوند و بدون تامین این آزادی‌ها شکوفایی این علوم ناممکن است. با وجود این، به دلیل برخی رویکردهای ناشی از ناآشنایی با اقتضائات رشد علوم انسانی، شماری از مدیران شهری و کشوری با اعمال محدودیت‌های ایدئولوژیک و امنیتی بر این علوم و اهل آن، شرایط را برای رشد و شکوفایی آنها دشوار ساخته‌اند به نحوی که انجام فعالیت‌های انجمن‌های علوم انسانی را حتی در محیط‌های دانشگاهی با مانع و محدویت روبرو کرده‌اند. بسیاری از دولتمردان روی خوشی به این علوم نشان نمی‌هند زیرا که انجام وظیفه علوم انسانی برای آینده‌نگری و هشدارهای مشفقانه و مبتنی بر مصالح ملی درباره مسائل و بحران‌های اجتماعی خوشایندشان نیست؛ و با برخوردهای سلیقه‌ای محدودکننده و نا متناسب با رشد علوم انسانی، عملا عرصه را بر بسیاری از اندیشمندان و اهل علم و فرهنگ تنگ کرده اند. در نتیجه چنین رویکردی، انجمن‌های علوم انسانی و اجتماعی در همه این سال‌ها با مشکلات بی‌شماری از جمله نابهرمندی از مکان مناسب و پایدار و محدودیت در برگزاری برنامه‌های خود در داخل دانشگاه روبه‌رو بوده‌اند. و در نتیجه، دانشگاه‌ها که قاعدتا باید مملو از جلسات گفتگو و مناظره با حضور صاحبنظران مختلف باشند و بخش زیادی از دانشجویان با علاقه پیگیر مباحث نظری و گفتگوهای اجتماعی باشند؛ به فضاهایی سرد و رخوت زده تبدیل شدند که تنها صدای جماعت محدودی در آن شنیده می‌شد.

در چنین شرایطی خانه اندیشمندان علوم انسانی به عنوان یک نهاد مدنی در سال 1390 تاسیس شد و با حمایت مدیران وقت شهرداری تهران از فضایی مناسب برای فعالیت‌های علمی و فرهنگی برخوردار شد. رویکرد واقع بینیانه و مبتنی بر شناخت اقتضائات شکوفایی فرهنگ و اندیشه و ضرورت اسفاده از همه ظرفیت‌های ملی برای تحقق این امر، موجب شد تا در شرایطی که فعالیت‌های علمی و فرهنگی حتی در دانشگاه‌ها با محدودیت‌‌هایی روبروبودند، این خانه مکانی برای حضور اندیشمندان و فرهیختگان و کنش‌گران علمی باشد، و به سرزندگی و تداوم کنش‌های علمی و فرهنگی کمک شایانی داشته‌باشد؛ به نحوی که بسیاری از انجمن‌های علمی که برای فعالیت‌های علمی‌ خود در دانشگاه‌ها با محدودیت‌های اداری روبروبودند، از ظرفیت‌های این مکان بهرمند می‌شدند. در نتیجه، خانه اندیشمندان در طول فعالیت خود تا به امروز، صدها نشست و دهها همایش علمی و فرهنگی با حضور متفکران و اندیشمندان متعلق به جریان‌های علمی و فرهنگی مختلف در آنجا برگزارکرده و برای دهها شخصیت علمی و فرهنگی مراسم تکریم و نکوداشت برگزار کرده‌است. این رویکرد مدیران خانه اندیشمندان، که بر اساس توجه به مصالح ملی برای جذب و بهرمندی از همه ظرفیت‌های علمی، فرهنگی و اندیشگی کشور اتخاذ شده بود، باعث رونق فعالیت‌های آن و ایفای یک نقش ممتاز در توسعه فرهنگ و اندیشه، و در نتیجه، باعث دلگرمی اهل علم و فرهنگ و اندیشه شده‌است.

متاسفانه در سال‌های اخیر شهرداری تهران با اتخاذ یک رویکرد محدودنگر و نامتناسب با اقتضائات شکوفایی علم و فرهنگ در جامعه، برخی از وظایف ذاتی مدیریت شهری برای حمایت از فعالیت‌های فرهنگی و اندیشگی را، که برای یک شهر توسعه‌یافته و سرزنده ضروری هستند، وانهاده و نهادهای مدنی علمی و فرهنگی را برای تخلیه مکان‌های در اختیار تحت فشار قرار داده است؛ به عنوان مثال ساختمان مرکز آموزش‌های تخصصی انجمن جامعه شناسی ایران که نزدیک ده سال در اختیار این انجمن بود واپس گرفته شد، و از سال گذشته هم کوشش شد تا مکانی که در اختیار خانه اندیشمندان بود بازپس گرفته‌شود و این خانه که مرکز منحصربفردی برای اجتماع فرهیختگان و اندیشمندان و فعالیت‌های و گفتگوهای علمی و فرهنگی در شهر تهران بود عملا تعطیل شود؛ که متاسفانه این کار اکنون به نتیجه رسیده‌است.

اتحادیه انجمن‌های علوم اجتماعی ایران، متشکل از 16 انجمن علمی و دیگر انجمن‌های امضاکننده این نامه، از جنابعالی انتظار دارند با استفاده از همه اختیارات و ظرفیت‌های قانونی و سیاسی خود و بر مبنای رویکرد وفاق ملی، برای حل مشکل این خانه و جلوگیری از تخلیه این مکان و بسته شدن آن اقدام عاجل مبذول فرمایید. به علاوه، انجمن‌های علمی علوم انسانی که فاقد مکان مناسبی برای فعالیت‌های خود هستند، انتظاردارند در دولت فعلی که مایل به استفاده از طرفیت‌های علمی برای اداره کشور است، برای تامین مکانی مناسب برای استقرار و فعالیت انجمن‌های علوم انسانی و اجتماعی اقدامات لازم به عمل آید تا فعالیت آنها تحت تاثیر تغییر مدیریت‌های شهری و دانشگاهی قرار نگیرد.

در پایان، ضمن آرزوی توفیق برای جنابعالی در اجرای برنامه‌های وعده داده شده در انتخابات و اعلام آمادگی انجمن‌ها برای حمایت علمی در این امر، امیدواریم با پیگیری مجدانه جنابعالی مکان فعلی به خانه اندیشمندان علوم انسانی بازگردد و با رویکردی ملی و فراگیر همه اهالی علم و فرهنگ بتوانند از آن بهرمند شوند؛ و همچنین مجموعه انجمن‌های علوم انسانی از مکانی مناسب برای فعالیت‌های علمی و ایفای مسئولیت‌های اجتماعی خود برخوردار شوند.

پیشاپیش از مساعدت‌ها و حمایت‌های جنابعالی سپاسگزاریم.

اتحادیه انجمن‌های علوم اجتماعی ایران

(متشکل از انجمن‌های انسان‌شناسی ایران، انجمن اخلاق در علوم و فناوری، انجمن ایرانی تاریخ، انجمن ایرانی تاریخ اجتماعی علم و فناوری، انجمن ایرانی تاریخ اسلام، انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، انجمن پیشگیری از خودکشی ایران، انجمن ترویج علم ایران، انجمن جامعه شناسی ایران، انجمن جمعیت‌شناسی ایران، انجمن علمی تعاون ایران، انجمن علمی توسعه روستایی ایران، انجمن علمی رفاه اجتماعی ایران، انجمن علمی مطالعات صلح ایران، انجمن علوم سیاسی ایران، انجمن مددکاران اجتماعی ایران)