به گزارش ایرنا مجموعه گردشگری شمس در خوی از توابع آذربایجان غربی به عنوان اثری باستانی به ثبت ملی رسیده و معماری کم نظیر آن به ویژه در 'مناره شمس تبریزی' توجه عموم را به خود جلب کرده است؛ آرامگاهی که در این ایام چشم به راه گردشگران نوروزی است.
عرفان اسلامی این آرامگاه به شمس تبریزی گره خورده و شکوه آن برگرفته از قدرت شکار شاه اسماعیل صفوی است که در یک روز، شاخ های قوچ هایی را که شکار کرده بود را بر روی بدنه مناره اش نصب کرد.
مجموعه گردشگری شمس در دهه های گذشته محل رفت و آمد بسیاری از هنردوستان بوده و امروزه به مکانی برای گردش شهروندان، مسافران و دوستداران فرهنگ تبدیل شده است.
این محله که در بین مردم خوی نیز به محله شمس معروف است، یکی از برجسته ترین عارفان بنام و وارسته سده هفتم هجری قمری را در خود جای داده است که به راحتی نمی توان از کنار مقبره و مناره عارفانه آن عبور کرد.
اگر در مسیر پر رفت و آمد بلوار شمس به سمت چپ نگاهی بیافکنی، مناره ای بالابلند را مشاهده می کنی که به سبک دوران کهن تزئین شده است و هر بیننده کنجکاوی را به سوی خود فرا می خواند.
در ابتدای ورود به محوطه مقبره و مناره شمس، سردیس این عارف وارسته و نمادی به شکل مهر مزین به نام او نصب شده است و فضای داخلی نیز با اشعار مولانا(که مرید شمس تبریزی بوده است) جلوه نمایی می کند.
در این محوطه جملاتی برگرفته از کتاب 'مقالات شمس' به خطوط زیبای ثلث، نستعلیق و شکسته نستعلیق چشم نواز کرده و اشعاری چون ' ای رستخیز ناگهان وی رحمت بی منتها / ای آتشی افروخته در بیشه اندیشه ها' جلب توجه می کند.
مناره آجری شمس تبریزی به شکل هرم مخروط ناقص با ارتفاع 15 متر مزین به شاخ های قوچ بوده و تداعی گر شکوه و قدرت نمایی شاهان صفوی و ارادت آنان به عرفان اسلامی است.
این مناره تا سال 1386 شمسی درون یک باغ قرار داشت و در آن سال توسط میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوی آزادسازی و ساماندهی شد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوی با اشاره به اینکه پادشاهان در دوره صفوی صاحب باغ بودند و کاخ زمستانی آنان درون باغ قرار داشت، گفت: شاه اسماعیل صفوی به عرفان علاقه داشت و این مناره در اوایل دوره صفویه در زمان فرمانروایی وی ساخته شد.
عزیز میرزایی با بیان اینکه ابتدا در این مکان سه مناره با مختصات یکسان به شکل هرم مخروط ناقص احداث شده و هر سه با شاخ قوچ تزئین شده بود، افزود: محوطه این مناره ها در دوره های ایلخانی، صفوی و قاجار به عنوان گورستان استفاده می شد و به مرور زمان تنها یک مناره از آن دوره باقی مانده است.
وی ادامه داد: ورودی برج روزنه ای مستطیل شکل بوده که پله هایی مارپیچ در داخل آن قرار دارد و از طریق پله، صعود به قسمت بالای برج را امکان پذیر می کند.
میرزایی با اشاره به اینکه ضخامت بدنه مناره شمس تبریزی 50 سانتیمتر است، بیان کرد: 2 پله در قسمت بیرونی مناره، 41 پله در قسمت درونی آن و همچنین یک روزنه در بالای مناره وجود دارد که در گذشته برای دیده بانی استفاده می شد.
میرزایی بیان کرد: در ابتدا بیش از 900 کله همراه با شاخ قوچ بر روی بدنه برج وجود داشت که به مرور زمان و بر اثر بارش برف و باران و شرایط جوی بیشتر آنها از بین رفته است.
وی با اشاره به اینکه مناره ها در گذشته بر اساس سه هدف ساخته می شد، گفت: مناره های اذان گو که کنار مساجد احداث می شد، برج های که به عنوان راهنمای کاروان ها و برای مسیریابی استفاده می شد و مناره های که سمبل پیروزی و نماد قدرت و امپراطوری بود.
میرزایی افزود: از آنجایی که قوچ در باستان شناسی نماد امپراطوری، قدرت و شجاعت و کله های قوچ سمبل پیروزی است، مناره شمس در خوی را باید از نوع سوم در نظر گرفت.
وی ادامه داد: این مناره بنایی یادمانی محسوب می شود و هدف از ساخت آن نمایش توان و قدرت بانی آن است؛ شاه اسماعیل صفوی همچنین با این اقدام ارادت خود به عارفان زمان خود و به ویژه شمس تبریزی را به زیبایی نشان داد.
پژوهشگر تاریخ آذربایجان غربی نیز گفت: برج شمس تبریزی نشان از قدرت شکار شاه اسماعیل صفوی دارد؛ سپاه وی در سفر به چله خانه، کوهی در نزدیکی خوی در یک روز تمام شاخ های که بر روی بدنه مناره دیده می شود را شکار کرد.
طاهر شفیع پور افزود: شاه اسماعیل در آن دوره بدین صورت قدرت خود را به رخ قزلباش ها کشید و برای اینکه این قدرت ماندگار باشد، تمام شاخ های قوچ های شکار شده را بر بدنه برجی در کنار مقبره شمس تبریزی نصب کرد.
وی ادامه داد: شاه اسماعیل با این اقدام از طرفی مقبره شمس تبریزی را ماندگار کرد و به جهت شاعر بودن، ارادت خود را به شمس تبریزی نشان داد و از طرفی دیگر توان سپاه خود را به رخ کشید.
شاعر و ادیب اهل خوی نیز با اشاره به تاثیر شخصیت های عرفانی و به ویژه شمس بر روی رفتار مردم در این شهرستان گفت: انسان های خالص و عارف با باور بر اینکه 'هرکه را اسرار حق آموختند / مهر کردند و دهانش دوختند ' همیشه پشت پرده بوده اند اما این فروتنی توسط مردم به فراموشی سپرده نشده است.
بهرام صاحبدل با اشاره به اینکه عارفان زیادی در مناطق چله خانه، پیرموسی و خانقاه خوی سکونت کرده اند، اضافه کرد: مظهر خویی، فانی، برقی خویی، فنا، آقا تقی خویی، ملا مهر علی خویی و پیرکندی از جمله مردان الهی در طول قرن های گذشته بودند که مردم خوی از حضور آنان کسب فیض می کردند.
وی با اشاره به اینکه عرفان در متن جامعه و به ویژه در بازار نمود واقعی پیدا می کند، بیان کرد: بازار خوی از قدیم تحت تاثیر بینش و عرفان اسلامی موجود در این شهر مکانی دینی بوده است؛ به طوری که بازاریان معتمد مردم بودند و اسناد ملکی و وسایل شخصی مردم را نزد خودشان به امانت نگه می داشتند.
وی با بیان اینکه در نتیجه عرفان اسلامی خرید و فروش اجناس خلاف شرع در این شهر جایز نبوده است، گفت: انصاف در قیمت گذاری بر اجناس از آثار دیگر عرفان اسلامی در معامله های بازاریان شهر خوی بوده است.
شهردار خوی نیز با اشاره به بازدید چشمگیر گردشگران از جاذبه های گردشگری خوی و به ویژه این آرامگاه، گفت: بازدید گردشگران داخلی از این جاذبه تاریخی به افزایش همگرایی و غرور ملی منجر می شود.
محرم اکبرزاده ادامه داد: اگر ملت های دیگر با ظرفیت های گردشگری ما آشنا شوند، به عنوان نماینده فرهنگی ملت ما جاذبه های گردشگری کشور را به مردم سایر کشورها نیز معرفی می کنند.
جلیل جباری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی نیز گفت: آرامگاه شمس در خوی از مراکز پربازدید گردشگران این استان به شمار می رود و زیرساخت های گردشگری آن نیز به زودی از محل اعتبارات ارتقای شاخص های اقتصادی آذربایجان غربی توسعه می یابد.
به گزارش ایرنا، شمس الدین محمد بن علی بن ملک داد تبریزی بنا بر اشاره های تاریخی به احتمال زیاد در سال 582 هجری قمری به دنیا آمد و ملقب به ' شیخ پرّان' و ' زر دوز' بود.
کتاب 'مقالات شمس' شامل مطالب ارزنده ای با موضوع عرفان است؛ این کتاب سوال و جواب های شمس و مولانا و مریدان و منکران آنان را در بر می گیرد و توسط شاگردان وی گردآوری شده است.
کتاب 'تماشای خورشید' نیز که منتخب پند و اندرزهای شمس تبریزی از 'مقالات شمس' بوده، توسط 'بهنام رجب پور' و 'حسین صبوری' با هدف ترویج افکار متعالی شمس تبریزی در سطح جهانی و معرفی هرچه بیشتر آرامگاه شمس تبریزی از فارسی به انگلیسی ترجمه شده است.
شمس تبریزی، روحیه و نگرش اندیشمند نابغه ای مثل مولوی را متحول کرد و از مولوی عابد، یک عارف عاشق ساخت.
تاریخ وفات شمس تبریزی به علت کمبود اسناد تاریخی مربوط به آن دوره زندگی شمس به روشنی معلوم نیست اما شمس پژوهان آن را بین سال های 645 و 672 هجری قمری ذکر کرده اند.
مولانا جلال‌الدین محمد بلخی مشهور به مولوی نیز به عنوان شاعر بزرگ قرن هفتم هجری قمری در سال 604 هجری قمری در بلخ زاده شد؛ وی به سبب رنجشی که بین پدر مولانا با سلطان محمد خوارزمشاه پدید آمده بود از بلخ بیرون آمد و بعد از مدتی سیر و سیاحت به قونیه رفت.
مولوی در سال 672 هجری قمری در قونیه وفات یافت و از آثار او می‌توان به مثنوی، دیوان غزلیات یا کلیات شمس، رباعیات، مکتوبات، فیه مافیه و مجالس سبعه اشاره کرد.
7129/3072
گزارشگر: توحید محمودپور
انتهای پیام عرفان اسلامی این آرامگاه به شمس تبریزی گره خورده و شکوه آن برگرفته از قدرت شکار شاه اسماعیل صفوی است که در یک روز، شاخ های قوچ هایی را که شکار کرده بود را بر روی بدنه مناره اش نصب کرد.
مجموعه گردشگری شمس در دهه های گذشته محل رفت و آمد بسیاری از هنردوستان بوده و امروزه به مکانی برای گردش شهروندان، مسافران و دوستداران فرهنگ تبدیل شده است.
این محله که در بین مردم خوی نیز به محله شمس معروف است، یکی از برجسته ترین عارفان بنام و وارسته سده هفتم هجری قمری را در خود جای داده است که به راحتی نمی توان از کنار مقبره و مناره عارفانه آن عبور کرد.
اگر در مسیر پر رفت و آمد بلوار شمس به سمت چپ نگاهی بیافکنی، مناره ای بالابلند را مشاهده می کنی که به سبک دوران کهن تزئین شده است و هر بیننده کنجکاوی را به سوی خود فرا می خواند.
در ابتدای ورود به محوطه مقبره و مناره شمس، سردیس این عارف وارسته و نمادی به شکل مهر مزین به نام او نصب شده است و فضای داخلی نیز با اشعار مولانا(که مرید شمس تبریزی بوده است) جلوه نمایی می کند.
در این محوطه جملاتی برگرفته از کتاب 'مقالات شمس' به خطوط زیبای ثلث، نستعلیق و شکسته نستعلیق چشم نواز کرده و اشعاری چون ' ای رستخیز ناگهان وی رحمت بی منتها / ای آتشی افروخته در بیشه اندیشه ها' جلب توجه می کند.
مناره آجری شمس تبریزی به شکل هرم مخروط ناقص با ارتفاع 15 متر مزین به شاخ های قوچ بوده و تداعی گر شکوه و قدرت نمایی شاهان صفوی و ارادت آنان به عرفان اسلامی است.
این مناره تا سال 1386 شمسی درون یک باغ قرار داشت و در آن سال توسط میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوی آزادسازی و ساماندهی شد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوی با اشاره به اینکه پادشاهان در دوره صفوی صاحب باغ بودند و کاخ زمستانی آنان درون باغ قرار داشت، گفت: شاه اسماعیل صفوی به عرفان علاقه داشت و این مناره در اوایل دوره صفویه در زمان فرمانروایی وی ساخته شد.
عزیز میرزایی با بیان اینکه ابتدا در این مکان سه مناره با مختصات یکسان به شکل هرم مخروط ناقص احداث شده و هر سه با شاخ قوچ تزئین شده بود، افزود: محوطه این مناره ها در دوره های ایلخانی، صفوی و قاجار به عنوان گورستان استفاده می شد و به مرور زمان تنها یک مناره از آن دوره باقی مانده است.
وی ادامه داد: ورودی برج روزنه ای مستطیل شکل بوده که پله هایی مارپیچ در داخل آن قرار دارد و از طریق پله، صعود به قسمت بالای برج را امکان پذیر می کند.
میرزایی با اشاره به اینکه ضخامت بدنه مناره شمس تبریزی 50 سانتیمتر است، بیان کرد: 2 پله در قسمت بیرونی مناره، 41 پله در قسمت درونی آن و همچنین یک روزنه در بالای مناره وجود دارد که در گذشته برای دیده بانی استفاده می شد.
میرزایی بیان کرد: در ابتدا بیش از 900 کله همراه با شاخ قوچ بر روی بدنه برج وجود داشت که به مرور زمان و بر اثر بارش برف و باران و شرایط جوی بیشتر آنها از بین رفته است.
وی با اشاره به اینکه مناره ها در گذشته بر اساس سه هدف ساخته می شد، گفت: مناره های اذان گو که کنار مساجد احداث می شد، برج های که به عنوان راهنمای کاروان ها و برای مسیریابی استفاده می شد و مناره های که سمبل پیروزی و نماد قدرت و امپراطوری بود.
میرزایی افزود: از آنجایی که قوچ در باستان شناسی نماد امپراطوری، قدرت و شجاعت و کله های قوچ سمبل پیروزی است، مناره شمس در خوی را باید از نوع سوم در نظر گرفت.
وی ادامه داد: این مناره بنایی یادمانی محسوب می شود و هدف از ساخت آن نمایش توان و قدرت بانی آن است؛ شاه اسماعیل صفوی همچنین با این اقدام ارادت خود به عارفان زمان خود و به ویژه شمس تبریزی را به زیبایی نشان داد.
پژوهشگر تاریخ آذربایجان غربی نیز گفت: برج شمس تبریزی نشان از قدرت شکار شاه اسماعیل صفوی دارد؛ سپاه وی در سفر به چله خانه، کوهی در نزدیکی خوی در یک روز تمام شاخ های که بر روی بدنه مناره دیده می شود را شکار کرد.
طاهر شفیع پور افزود: شاه اسماعیل در آن دوره بدین صورت قدرت خود را به رخ قزلباش ها کشید و برای اینکه این قدرت ماندگار باشد، تمام شاخ های قوچ های شکار شده را بر بدنه برجی در کنار مقبره شمس تبریزی نصب کرد.
وی ادامه داد: شاه اسماعیل با این اقدام از طرفی مقبره شمس تبریزی را ماندگار کرد و به جهت شاعر بودن، ارادت خود را به شمس تبریزی نشان داد و از طرفی دیگر توان سپاه خود را به رخ کشید.
شاعر و ادیب اهل خوی نیز با اشاره به تاثیر شخصیت های عرفانی و به ویژه شمس بر روی رفتار مردم در این شهرستان گفت: انسان های خالص و عارف با باور بر اینکه 'هرکه را اسرار حق آموختند / مهر کردند و دهانش دوختند ' همیشه پشت پرده بوده اند اما این فروتنی توسط مردم به فراموشی سپرده نشده است.
بهرام صاحبدل با اشاره به اینکه عارفان زیادی در مناطق چله خانه، پیرموسی و خانقاه خوی سکونت کرده اند، اضافه کرد: مظهر خویی، فانی، برقی خویی، فنا، آقا تقی خویی، ملا مهر علی خویی و پیرکندی از جمله مردان الهی در طول قرن های گذشته بودند که مردم خوی از حضور آنان کسب فیض می کردند.
وی با اشاره به اینکه عرفان در متن جامعه و به ویژه در بازار نمود واقعی پیدا می کند، بیان کرد: بازار خوی از قدیم تحت تاثیر بینش و عرفان اسلامی موجود در این شهر مکانی دینی بوده است؛ به طوری که بازاریان معتمد مردم بودند و اسناد ملکی و وسایل شخصی مردم را نزد خودشان به امانت نگه می داشتند.
وی با بیان اینکه در نتیجه عرفان اسلامی خرید و فروش اجناس خلاف شرع در این شهر جایز نبوده است، گفت: انصاف در قیمت گذاری بر اجناس از آثار دیگر عرفان اسلامی در معامله های بازاریان شهر خوی بوده است.
شهردار خوی نیز با اشاره به بازدید چشمگیر گردشگران از جاذبه های گردشگری خوی و به ویژه این آرامگاه، گفت: بازدید گردشگران داخلی از این جاذبه تاریخی به افزایش همگرایی و غرور ملی منجر می شود.
محرم اکبرزاده ادامه داد: اگر ملت های دیگر با ظرفیت های گردشگری ما آشنا شوند، به عنوان نماینده فرهنگی ملت ما جاذبه های گردشگری کشور را به مردم سایر کشورها نیز معرفی می کنند.
جلیل جباری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی نیز گفت: آرامگاه شمس در خوی از مراکز پربازدید گردشگران این استان به شمار می رود و زیرساخت های گردشگری آن نیز به زودی از محل اعتبارات ارتقای شاخص های اقتصادی آذربایجان غربی توسعه می یابد.
به گزارش ایرنا، شمس الدین محمد بن علی بن ملک داد تبریزی بنا بر اشاره های تاریخی به احتمال زیاد در سال 582 هجری قمری به دنیا آمد و ملقب به ' شیخ پرّان' و ' زر دوز' بود.
کتاب 'مقالات شمس' شامل مطالب ارزنده ای با موضوع عرفان است؛ این کتاب سوال و جواب های شمس و مولانا و مریدان و منکران آنان را در بر می گیرد و توسط شاگردان وی گردآوری شده است.
کتاب 'تماشای خورشید' نیز که منتخب پند و اندرزهای شمس تبریزی از 'مقالات شمس' بوده، توسط 'بهنام رجب پور' و 'حسین صبوری' با هدف ترویج افکار متعالی شمس تبریزی در سطح جهانی و معرفی هرچه بیشتر آرامگاه شمس تبریزی از فارسی به انگلیسی ترجمه شده است.
شمس تبریزی، روحیه و نگرش اندیشمند نابغه ای مثل مولوی را متحول کرد و از مولوی عابد، یک عارف عاشق ساخت.
تاریخ وفات شمس تبریزی به علت کمبود اسناد تاریخی مربوط به آن دوره زندگی شمس به روشنی معلوم نیست اما شمس پژوهان آن را بین سال های 645 و 672 هجری قمری ذکر کرده اند.
مولانا جلال‌الدین محمد بلخی مشهور به مولوی نیز به عنوان شاعر بزرگ قرن هفتم هجری قمری در سال 604 هجری قمری در بلخ زاده شد؛ وی به سبب رنجشی که بین پدر مولانا با سلطان محمد خوارزمشاه پدید آمده بود از بلخ بیرون آمد و بعد از مدتی سیر و سیاحت به قونیه رفت.
مولوی در سال 672 هجری قمری در قونیه وفات یافت و از آثار او می‌توان به مثنوی، دیوان غزلیات یا کلیات شمس، رباعیات، مکتوبات، فیه مافیه و مجالس سبعه اشاره کرد.
7129/3072
گزارشگر: توحید محمودپور
کپی شد
