به گزارش ایرنا این استان از دیرباز محل رویش انواع گیاهان کوهی بوده و ‌ساکنان آن همه ساله با فرا رسیدن بهار، راهی طبیعت می شوند تا از انواع گیاهانی که با دست های خود آنها را می چینند، سفره هایشان را زینت ببخشند.
زنان علاوه بر طبخ غذاهای محلی، این گیاهان را خشک یا فریز می کنند تا جیره ای برای طبخ در زمستان داشته باشند و برخی از مردان نیز با چیدن و فروش این گیاهان کوهی به دنبال روزی هستند.
«دوه دابانی»، «غاز آیاغی»، «یلمیک»، «گندله»، «بولاغ اوتی»، «گلین بارماغی»، «قجی»، «ارمنی قجسی»، «کنگر»، «مندی»، «اوشگون یا ریواس»، «چریش»، «داغ مرزه سسی»، «اولیک»، «بولاغ اوتی» و «کهلیگ اوتی» تنها بخشی از این گیاهان کوهی است که در این فصل سال سفره های مردم استان را معطر می کند.
علی زینالی که این روزها در پشت وانت خود گیاه دارویی «بولاغ اوتی» را عرضه می کند، گویا اطلاعات دقیق تری از این گیاه دارد و گفت: «بولاغ اوتی» یا علف چشمه نام های دیگری مانند شاهی آج، جرجیره آبی، رشاد، کرسون و آب تره خوراکی دارد و مصرف درست آن و با مشورت گرفتن از کارشناسان خواص متعددی درمانی دارد.
«محمود قلی نژاد» کارشناس گیاهان خوراکی و دارویی نیز معتقد است که هرکدام از این گیاهان خواص دارویی خاصی داشته و در درمان بسیاری از امراض به ویژه فشارخون، تصفیه خون و کم خونی نقش موثری دارد.
وی با اشاره به برخی از خواص این گیاهان، ادامه‌ داد: شربت «ریواس» برای دفع باکتری های مضر از دستگاه گوارش، «بولاغ اوتی» برای کاهش قندخون و‌ تسکین دردهای عصبی، «گندله» برای درمان کم خونی و «غاز آیاغی» برای تصفیه خون موثر است و این گیاهان ‌بیشتر توسط مردم مورد استفاده قرار می گیرد.
وی اضافه کرد: استفاده از گیاهان کوهی و جایگزین ساختن آن به جای غذاهای تکراری طول سال نقش موثری در سلامت جسمی دارد و می تواند داروی مناسبی برای درمان برخی از امراض، زیرنظر کارشناسان باشد.
وی بیان کرد: در سال های اخیر برداشت غیراصولی گیاهان کوهی خطر انقراض آنها را نزدیک تر کرده است زیرا چیدن گیاهان کوهی همراه با ریشه باعث می شود به مرور نسل آنها منقرض شود.
قلی نژاد اضافه کرد: آموزش نحوه صحیح چیدن این گیاهان شفابخش باید توسط نهادهای مرتبط مورد توجه قرار گیرد و تهیه ریشه و ‌تخم این گیاهان در این فصل و‌ کاشت آن در محوطه های مناسب باید در دستور کار باشد.
کارشناس کشاورزی نیز با تاکید بر اینکه گیاهان کوهی در مناطق مختلف استان از شمال تا جنوب پراکنده شده، گفت: فرهنگ غذایی هر منطقه در این فصل از سال بیانگر نوع مصرف و نوع گیاهان جمع آوری شده است.
«مژگان لارتی» به ذکر چند مورد از این گیاهان پرداخت و افزود: گیاه «چریش» مختص مناطق شمالی استان و «بیزا» مختص مناطق جنوبی است و برخی گیاهان مانند «کنگر»، «ریواس» و «پونه» در تمام استان مصرف خوراکی و دارویی دارد.
وی بیان کرد: از بوته کنی برخی گیاهان مثل «آویشن» و خارج کردن پیاز گیاهان پیازدار باید خودداری شود و توجه ویژه به کشت انبوه گیاهان کوهی که خواص دارویی نیز دارد، ضروری است.
وی توجه کارشناسان به حفظ ذخایر ژنتیکی گیاهان استان را نیز در این میان مهم عنوان کرد و گفت: علت انقراض برخی از این گیاهان باید آسیب شناسی شود زیرا تنوع این گیاهان که مصارف مختلفی اعم از خوراکی، دارویی و آرایشی دارد، بستر لازم را برای سرمایه گذاری در این بخش فراهم کرده است.
به گزارش ایرنا تغییرات اقلیمی، کاهش بارندگی های سالانه، برداشت های هدایت نشده، گسترده بودن عرصه و ناتوانی در هدایت مردم در برداشت از گیاهان کوهی از مهمترین مشکلاتی است که این گونه های گیاهی را تهدید می کند.
آذربایجان غربی یکی از مهمترین رویشگاه های گیاهان دارویی در کشور بوده و از نظر تنوع گیاهان دارویی رتبه نخست کشور را به خود اختصاص داده است.
آمار دقیقی از میزان برداشت گیاهان کوهی این استان وجود ندارد اما هر ساله هزاران کیلوگرم از آنها علاوه بر بازارهای محلی به استان های همجوار راه می یابد.
برخی از گونه های این گیاهان از جمله پیازکوهی، کنگر، مندی، گل آقا، ریزک، تره کوهی و ‌موسیر به دلیل چیدن گیاهان خوراکی قبل از گل دهی توسط مردم منطقه در معرض انقراض قرار دارد.
3072/8135
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.