27 آذرماه توسط امام خمینی(ره) با عنوان روز "وحدت حوزه و دانشگاه" نام گذاری شده و در تقویم کشورمان به ثبت رسید، تا یادآور دلاوری‌ها و مجاهدت‌های عالم دانشمندی باشد که جان خویشتن را در راه تحقق وحدت حوزه و دانشگاه نثار کرد.
به گزارش ایسنا، منطقه آذربایجان‌شرقی، شهید آیت‌الله مفتح، بزرگ مردی است که در پی رشادت‌ها و تلاش‌های مجاهدانه‌اش در راستای بیداری و آگاهی‌دهی به جامعه در 27 آذر سال 1358 مورد هجمه‌ی گروهک فرقان قرار گرفت و به مقام رفیع شهادت نائل آمد.
خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) ضمن یادآوری تلاش‌ها و مجاهدت‌های شهید آیت‌الله مفتح در راستای تحقق وحدت حوزه و دانشگاه، این روز ارزشمند را گرامی‌داشته و با برگزاری میزگردی با حضور صاحبنظران، محورهای مختلف مقوله‌ی "وحدت حوزه و دانشگاه" را بررسی کرده است.
احد حاجی بلند، معاون فرهنگی سازمان جهاد دانشگاهی استان، قبل از آغاز بررسی محورهای میزگرد تخصصی «وحدت حوزه و دانشگاه»، ضمن خیرمقدم‌گویی به حاضران، با اشاره به زحمات و تلاش‌های آیت‌الله مفتح در راستای تحقق وحدت حوزه و دانشگاه، افزود: این شخصیت ارزشمند به دوجهت مورد غضب دشمن قرار گرفت و نهایتا ترور شده و به درجه رفیع شهادت نائل آمد؛ این عالم ربانی زحمات بسیاری متحمل شد تا در مورد لزوم وحدت حوزه و دانشگاه در جامعه اطلاع‌رسانی و آگاهی‌سازی کرده و از سوی دیگر نیز توطئه‌های دشمن را خنثی کند.
محور اول تعریف مشخص "وحدت حوزه و دانشگاه" چیست؟
استاد دانشگاه تبریز در محور اول این میزگرد تخصصی با بیان این که انقلاب اسلامی ایران با شعار "نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی" آغاز شد، گفت: مردم با انقلاب اسلامی ایران حکومت را از دست استعمارگران و استکباریان گرفته و به مسئولان جمهوری اسلامی سپردند. اما نبود احکام اسلامی سیستماتیک در قالب ماده و تبصره و نبود نظام اقتصادی، تربیتی و اداری اسلامی، بزرگترین مشکل در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران بود که این مشکل امروزه نیز تا حدودی کشور ما را درگیر کرده است.
حجت‌الاسلام اصغر نقدی افزود: هزار و ۴۰۰ سال جدایی دیانت از سیاست، ظلم بنی امیه در حق اسلام بود که اسلام را مسئله‌ای فردی می‌دانست؛ به طوری که امروزه این ذهنیت در کشور ما نیز به معضل بزرگی تبدیل شده است.
وی در ادامه با اشاره به هدف بنیانگذار کبیر انقلاب از مطرح کردن وحدت بین حوزه و دانشگاه گفت: از دیدگاه امام خمینی (ره) حوزه و دانشگاه مغز متفکر جامعه به شمار می‌آیند که جامعه را به سوی اقتصاد، علم و مدیریت اسلامی هدایت کرده و قانون اسلامی را به صورت مدون و سیستماتیک در اختیار مسئولان قرار می‌دهند.
مسئول نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه پیام نور استان نیز در محور اول نشست اظهار کرد: بعد از ابداع عنوان "وحدت حوزه و دانشگاه" توسط حضرت امام(ره) تعاریف بسیاری در این راستا ارائه و دیدگاه‌های مختلفی بیان شده است، عده‌ای تصور کردند که مقصود از وحدت "حوزه و دانشگاه" این است که برخی از علوم حوزوی در دانشگاه‌ها تدریس شود و یا بالعکس، یا برخی از اساتید دانشگاه در حوزه حضور پیدا کرده و یا اینکه حوزویان در فضای دانشگاهی حاضر شوند.
حجت‌الاسلام جلیل جلیلی با بیان اینکه برخی تصور می‌کردند که مقصود از "وحدت حوزه و دانشگاه" در واقع وحدت سیاسی و اجتماعی است، اینکه هر دو مجموعه باهم نشست و برخواست کرده و مدیرانی از هر دو مجموعه در حوزه و دانشگاه داشته باشند، خاطرنشان کرد: شاید این موارد مطروحه، از مصادیق جزئی وحدت حوزه و دانشگاه باشند، اما هرگز تحقق "وحدت حوزه و دانشگاه" را کفایت نمی‌کنند. مقصود امام(ره) نیز از بیان "وحدت حوزه و دانشگاه" این نبود که صرفا دانشگاهیان ما حوزوی شده و حوزویان نیز دانشگاهی شوند.
وی با بیان اینکه معتقدم "وحدت حوزه و دانشگاه" در حقیقت حاکم شدن یک تفکر، جهانبینی و به اصطلاح "ایدئولوژی واحد" در هر دو مجموعه است، بیان کرد: به زعم بنده، وحدت حوزه و دانشگاه یعنی اینکه جهت‌گیری حوزه و دانشگاه در یک سمت و سو قرار گیرد، چرا که نظام حاکم، نظامی الهی بوده و از این‌رو جهت‌گیری‌های حوزه و دانشگاه نیز باید الهی باشد.
استاد دانشگاه تبریز نیز در محور اول این نشست روح‌الله متفکرآزاد در محور اول این نشست با تاکید بر نکته مطروحه حجت الاسلام نقدی مبنی بر اینکه خروج از نگاه "اسلام انفرادی" دغدغه‌ی انقلاب اسلامی بود، گفت: پدید آمدن نظام دانشگاهی مدرن در ایران بعد از مشروطیت، یک سری فایده‌ها و یک سری آسیب‌هایی را در پی داشته است؛ از جمله آسیب‌های نظام مدرن دانشگاهی که هنوز هم از آن رنج می‌برد، این است که ما در این نوع دانشگاه با یک نگاه سکولار به علم مواجه بوده و نگاه به علم صرفا با ابزارهای تجربی است. توسعه ابزارهای معرفت و علم و پرداختن به تفاوت‌های اپستمولوژیک از اهم نیازهای دانشگاهی ما بوده است.
وی ادامه داد: ممکن است سوال پیش بیاید که جهان غرب با این نوع نگرش چگونه به پیشرفت‌های تکنولوژیک دست یافته است، باید گفت که این موضوع بستگی به نگاه ما دارد، معتقدم سنت الهی این است که «"لیس للانسان الا ما سعی" انسان اگر زحمت بکشد، به مقصود خود دست می‌یابد»، از این‌رو حصول به نتیجه چه علم و چه تکنولوژی ربطی به شرقی یا غربی بودن انسان‌ها ندارد، بلکه این جهت حرکت بشر در نظام فکری غرب است که مورد نقد جدی ماست، اما باید گفت که ابزارهای معرفت محدود به آن چیزهایی که نظام علم تجربی بدان استناد می‌کنند برای اداره جامعه، ادامه حیات طیبه‌ی بشر و هر آن چیزی که بشر بدان احتیاج دارد، کافی نیست.
وی در این خصوص افزود: اصل بحران اینجاست که دانشگاه به شیوه‌ی غربی آن، خود را منقطع از هر آن چیزی که نامش را "متافیزیک" می‌گذارد، می‌داند و با این بهانه خودش را از مبانی معرفتی عقلانی وسیع تر محروم می کند، از سوی دیگر حوزه نیز به لحاظ شرایط اجتماعی که در هزار و 400 سال گذشته اتفاق افتاده، گارد انفرادی به خود گرفته است، چرا که حکومت در اختیار نداشته و گاهی در دوران تقیه قرار گرفته و برای اینکه بتواند کلام و فقه و سایر مسائل کلیدی را سرپا نگه دارد به مسایل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کمتر ورود کرده است؛ و این ورود لازمه دوران جدید است.
متفکرآزاد با تاکید بر اینکه انقلاب اسلامی ایران، نیاز جدیدی را از بستر دینی مطالبه می‌کند، خاطرنشان کرد: نیاز جدید این است که انقلاب اسلامی امکان شکوفایی دین در ابعاد بزرگ‌تر آن و ابعاد حداکثری آن، (البته کوچکتر از نظام امام عصر(عج)) را مهیا می‌کند و بشر را متوجه می‌کند که دنیا به این نقطه رسیده که ظهور دین در عرصه های مختلف اجتماعی، علمی و غیره و نیز ورود آن به عرصه اداره جامعه را نظاره گر باشد.
علی شیاری، استاد دانشگاه تبریز نیز در محور اول این نشست تخصصی با بیان اینکه برای ارائه تعریف در باب "وحدت حوزه و دانشگاه" باید عمدتا وحدت را در "هدف" تعریف کنیم، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه هدف حوزه و دانشگاه تربیت انسان کامل است از این‌رو برای رسیدن به وحدت بهتر است که بحث‌های دینی را حوزه و بحث‌های مادی و روزمره را دانشگاه برعهده بگیرد، لذا باید هدف هر دو مجموعه رسیدن به یک هدف واحد باشد.
وی با تاکید بر اینکه برای تحقق وحدت حوزه و دانشگاه هر کدام از دو مجموعه باید بخشی از مسائل را برعهده بگیرند، یادآور شد: با توجه به متفاوت بودن نگرش‌های دو مجموعه اگر بخواهیم حوزه و دانشگاه را ادغام کنیم، مشکلاتی پیش خواهد آمد.
مدرس دانشگاه‌های استان نیز در محور اول این نشست تخصصی با بیان اینکه تعیین روز شهادت آیت‌الله مفتح به عنوان روز بزرگداشت وحدت حوزه و دانشگاه اقدام بسیار ارزشمندی از سوی امام خمینی(ره) بود، اظهار کرد: اسلام مشوق علم بوده و بر معرفت و دانایی تاکید دارد، از این رو طبیعتا اداره جامعه باید بر این اساس انجام گیرد.
مهدی راثی با بیان اینکه ایجاب می کرد بعد از انقلاب اسلامی وحدت بین حوزه و دانشگاه محقق شود، ادامه داد: وحدت، لازمه بالندگی و شکل گیری تمدن اسلامی بوده که در این مقوله قبل از انقلاب مشکلات اساسی وجود داشت و گاهی نگاه‌ها و نگرش‌های منفی نسبت به این قضیه وجود داشت.
وی گفت: شاهد اقدامات حداقلی در رابطه با وحدت بین حوزه و دانشگاه هستیم که راه‌اندازی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، مبادله اساتید، تعریف دروس معارف اسلامی در دانشگاه، برگزاری برنامه‌های مناسبتی در دانشگاه‌ها، حضور اساتید علمی در حوزه‌ها و... جزوی از این برنامه هاست.
مسئول دفتر نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز در محور اول این نشست بیان کرد: منظور از وحدت حوزه و دانشگاه، وحدت در مبانی معرفتی یا وحدت در هدف است و اینکه اساتید در مورد وحدت حوزه و دانشگاه از الفاظ "حداکثری و حداقلی" استفاده می‌کنند دال بر این است که وحدت کلمه‌ای، تشکیکی است.
حجت‌الاسلام یوسف خیری با تاکید بر اهمیت ایجاد وحدت بین حوزه و دانشگاه و آثار و نتایج پربرکت آن در جامعه، خاطرنشان کرد: تحقق حداقلی "وحدت بین حوزه و دانشگاه" از جلسات خوش و بش بین حوزویان و دانشگاهیان شروع می‌شود و آخرین مرحله آن نیز "وحدت در تحقق علم" است.
وی با بیان اینکه "علم دینی" لازمه‌ی حوزه و دانشگاه است تا از مبانی معرفتی یکسان برخوردار شوند، افزود: در این شرایط خواهیم گفت که وظیفه دانشگاه پرداخت به تکوینیات و هستی‌های عالم و وظیفه حوزه، پرداخت به تشریعیات عالم است، معتقدیم وحدت مقوله‌ای تشکیکی بوده و بالاترین علم، دینی است.
محور دومدر شرایط فعلی "وحدت حوزه و دانشگاه" تا چه حد محقق شده است؟
حجت‌الاسلام نقدی در محور دوم این نشست اظهار کرد: با وجود این که وحدت حوزه و دانشگاه تا حدودی محقق شده است، ولی با افق‌های ترسیم شده از سوی امام (ره) فاصله داریم. وحدت بین این دو باید بر اساس حکومت اسلامی و دیدگاه جمع‌گرایانه شکل می‌گرفت.
وی افزود: در دیدگاه جمع‌گرایانه منافع نظام بیش از منافع فردی اهمیت دارد. ولی در دیدگاه فردگرایانه سوار شدن بر ماشین‌های گران قیمت و ساختن کاخ نیز مشروع است.
وی با اشاره به حدیثی از امام علی (ع) ادامه داد: خداوند بر مسئولان نظام جمهوری اسلامی واجب کرده است تا سطح زندگی شان را متناسب با سطح زندگی مردم عادی تنظیم کنند که مردم با دیدن آنان امید و نشاط پیدا کنند.
استاد دانشگاه تبریز در ادامه با بیان این که وحدت حوزه و دانشگاه در تدوین سند اسلامی‌سازی آموزش و پرورش تا حدود زیادی محقق شد، گفت: اساتید حوزه و دانشگاه با هماهنگی و وحدت ،این سند را به سرانجام رساندند. اما این وحدت باید در تمامی حوزه‌ها به چشم بخورد و مبنا باید اسلامی و در چهارچوب ارزش‌های دینی باشد تا به راهکارهای علمی دست پیدا کنیم.
مسئول نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه پیام نور تبریز نیز در محور دوم این نشست با تاکید بر اینکه برای ارزیابی وضعیت فعلی "وحدت حوزه و دانشگاه" باید میزان موفقیت هر دو مجموعه در راستای رساندن انسان به حیات طیبه و مقام قرب الهی را سنجش کنیم، گفت: اینکه دانشگاه یا حوزه چه میزان موفق شده که هم خود را در راستای حیات طیبه ارتقا دهد و هم اینکه در رساندن جامعه به حیات طیبه چه نقشی داشته است، می‌تواند در ارزیابی تحقق وحدت حوزه و دانشگاه مورد توجه قرار گیرد.
حجت‌الاسلام جلیلی یادآور شد: مقصود از وحدت حوزه و دانشگاه، وحدتی بر مبنای ایدئولوژی واحد است که پشتوانه عقلانی نیز داشته باشد، بر همین اساس هر دو مجموعه باید دانش‌آموختگان خود را در راستای رسیدن به مقام قرب الهی، حیات طیبه و زندگی معنویت محور هدایت کنند؛ اگر خروجی دانشگاه بدین شکل باشد توانسته‌ایم که در تحقق "وحدت حوزه و دانشگاه" موفق باشیم.
وی اضافه کرد: اینکه دو مجموعه دست به دست هم دهند تا جامعه را به سمت رشد، تعالیو پیشرفت حتی از جنبه مادی که ابزاری برای رسیدن به معنویات می‌باشد، سوق دهند نیز مصداقی برای تحقق وحدت حوزه و دانشگاه است، از این رو اگر حوزه و دانشگاه در مقابله با مشکلات یک موضع واحد داشته باشند در این صورت می‌توان گفت که وحدت حوزه و دانشگاه محقق شده است، وگرنه هنوز زمان زیادی مانده تا این موضوع محقق شود.
روح‌الله متفکرآزاد نیز در محور دوم این نشست با بیان اینکه در وضعیت فعلی بارقه‌های امیدی در زمینه وحدت حوزه و دانشگاه به چشم می‌خورد، متذکر شد: این بارقه‌ی امید در مجموعه‌هایی است که متفکرانی از حوزه و دانشگاه یکدیگر را پیدا کرده و می‌توانند با یکدیگر گفت و گو کرده و موضوعات را حلاجی کنند؛ اما متاسفانه در مورد "وحدت حوزه و دانشگاه" باید گفت که کمتر از حوزه شکلی آن خارج شده ایم و غربت نگاه جامع و غیرتقلیدی به مسائل علمی در حوزه و دانشگاه ملموس است.
شیاری نیز در محور دوم این نشست با طرح این سوال که آیا اصلا امکان وحدت بین حوزه و دانشگاه وجود دارد یا خیر؟ بیان کرد: اگر به بحث تاریخی وارد شویم خواهیم دید که حوزه ها در قدیم وظایفی را به طور کامل در علوم نقلی و علوم عقلی انجام می‌دادند تا اینکه متاثر از مباحث اومانیستی و سکولاریستی که در دنیای غرب اتفاق افتاد و به تبع آن مقوله‌ای به نام دانشگاه وارد جامعه ایران شد.
وی افزود: در نامه‌ای که رضا خان مبنی بر تشکیل وزرات علوم امروز در ایران می‌نویسد، مباحثی دال بر تربیت دینی و ... نبوده و صرفا بر این تاکید می‌کند که علوم غربی در ایران رایج شود لذا حوزه‌ها که به دنبال تعالی معنوی انسان بوده و در کنار آن مباحث مادی نیز درنظر گرفته می‌شود، اما در بدو تاسیس دانشگاه‌ها در ایران صرفا مباحث مادی مورد توجه بود.
وی با تاکید بر اینکه دانشگاه‌ها بر اساس مباحث مادی در ایران بنیان نهاده شدند، تشریح کرد: این روند تا به امروز هم ادامه می‌یابد و لذا اینکه ما امروز از "وحدت حوزه و دانشگاه" سخن می‌گوییم دال بر این است که نگرش گذشته، امروز نیز وجود دارد.
شیاری با اشاره به نگرش‌های متفاوت حوزه و دانشگاه، یادآور شد: شاید به همین دلیل است که امروز جمع مسئولان دانشگاهی و حوزوی به دیدگاه حداقلی قناعت می‌کنند، در حالی که حضرت امام(ره) موضوع "وحدت بین حوزه و دانشگاه" را با دیدگاه حداکثری مطرح کردند.
وی افزود: چرا تا دیروز روابط استاد و دانشجو صمیمی بود اما امروز فاصله گرفته است؟ برای این است که دیدگاه‌های حداقلی در این راستا حاکم شده است.
مهدی راثی هم در محور دوم این نشست تخصصی بیان کرد: اگر بخواهیم شاهد تحقق یک جامعه متعالی بوده و آرمان‌های امام(ره) و انقلاب تامین شود، باید به طور مضاعف به ویژه در بحث گفتمان‌سازی، تئوری‌پردازی و تطبیق مباحث اسلامی به طور عینی با نیازهای جامعه تلاش کرده و حوزه و دانشگاه نیز از ظرفیت‌های یکدیگر استفاده کافی ببرند.
وی گفت: ضروری است که در ادامه‌ی انقلاب اسلامی بیش از گذشته به مقوله "وحدت حوزه و دانشگاه" توجه شده و ساز و کاری برای آن تعریف شود، بدون شک این سازو کار به اسناد بالادستی متکی بوده و نهادهای تصمیم‌گیر در این خصوص موثر بوده و متولی‌های علمی و دانشگاهی نیز در این قضیه نقش دارند.
محور سومچه راهکارهایی برای افزایش "وحدت حوزه و دانشگاه" پیشنهاد می‌دهید؟
حجت‌الاسلام نقدی در محور سوم این نشست با بیان اینکه اسلام فردی، مانع بزرگی برای وحدت حوزه و دانشگاه است، بیان کرد: در برخی دانشگاه‌ها با این مشکل روبه‌رو هستیم که صرفاً به دنبال راهکارهای تجربی برگرفته از غرب و فارغ از بحث‌های اسلامی هستند. اما بهره‌مندی از تجارب متراکم بشری در معیت مبانی اسلامی، ارزش‌های دینی و بومی است که جامعه را برای رسیدن به علم اسلامی یاری می‌کند. برخی حتی به کارآمدی دین برای مدیریت جامعه نیز معتقد نیستند.
وی افزود: در برخی موارد در حوزه علمیه نیز، دید مثبتی نسبت به دستاورد‌های غربی در دانشگاه‌ها وجود ندارد و این در حالی است که شیوه‌های تحقیقاتی و نگاه تجربی در دانشگاه‌ها و نظام ارزشی اسلامی می‌تواند بسیاری از مشکلات حاکم بر جامعه همچون افزایش سن ازدواج، افزایش آمار طلاق، بی‌بندوباری، اعتیاد، بیکاری و حاشیه نشینی را برطرف کند. اگر خروجی وحدت حوزه و دانشگاه، نتواند مشکلاتی از این قبیل را حل کند، وحدت بین حوزه و دانشگاه تحقق نیافته است.
حجت‌الاسلام نقدی، رشد اجتماعی را راهی برای تحکیم وحدت حوزه و دانشگاه دانست و عنوان کرد: رشد اجتماعی یکی از عوامل افزایش انتقادپذیری، تقویت روحیه‌ی مشورت پذیری و انتقاد پذیری است که با مشارکت نظام تعلیم و تربیت، رسانه‌ها و دستگاه‌های تبلیغاتی می‌تواند وحدت بین حوزه و دانشگاه را تحقق بخشد.
حجت‌الاسلام جلیلی نیز در محور سوم اسن نشست گفت: برای تحقق نگاه حداقلی در تحقق وحدت حوزه و دانشگاه راهکارهای مختلفی چون تشکیل کارگروه‌های حوزه و دانشگاه را می‌توان عنوان کرد؛ اما قبل از دانشگاه باید توجه ویژه‌ای در این راستا به مدارس شود. چرا که منابع در آموزش و پرورش به طور معمول با نگاه اومانیستی تدوین شده است.
وی با اشاره به منشور حقوق شهروندی امام سجاد(ع) و با تاکید بر استفاده از این آموزه‌ها در تصمیم‌گیری‌ها، گفت: هنوز هم تصمیم‌هایی گرفته شده و پیوست های فرهنگی دینی لحاظ نشده و ظاهر قضیه، پیشرفت را نشان می دهد اما فاقد پیوست های دینی و فرهنگی است.
وی با بیان اینکه آموزه‌های دینی و وحیانی به نحو اصیل و ناب در متن حوزه تحصیل می‌شود، خاطرنشان کرد: در تحقق وحدت حوزه و دانشگاه اگر مدیر متعهد باشد- که یک لازمه‌ی آن مرتبط بودن با حوزه علمیه است- درنتیجه خروجی مجموعه و تصمیم‌گیری نیز عدالت محورانه خواهد بود.
وی افزود: اگر مبنای حرکتی هر کدام از این مجموعه "دانشگاه و حوزه" الهی باشد، درنتیجه اشخاص با درنظر گرفتن مبانی اعتقادی و دینی وارد عمل شده و در مسئولیت خویش خیانت نخواهند کرد.
متفکرآزاد در محور سوم این نشست با بیان اینکه اگر وحدت حوزه و دانشگاه در معنای واقعی "وحدت" محقق می‌شد، شاید مشکلات موجود را در کشور شاهد نبودیم، خاطرنشان کرد: دکترین‌های گرته‌برداری شده‌ی با روتوش ظاهری، دکترین اداره جامعه نبوده و بلکه مسیر میانبری است تا به دکترین کامل برسیم، اینکه چرا بنظر می رسد تاکنون نتوانسته‌ایم به دکترین کامل جامع برسیم به این دلیل است که وحدت حوزه و دانشگاه را به معنای واقعی "وحدت" مورد توجه قرار نداده‌ایم!
وی با تاکید بر اینکه "وحدت در هدف" سطح بالایی از وحدت است که البته نباید نگاه سکولاری به آن داشت، گفت: هرگز نباید اینگونه باشد که دو مجموعه دانشگاه و حوزه، در عین داشتن هدف واحد با مبانی و ابزارهای معرفتی متناقض و متضاد هر کدام در مسیر و طبق برداشت‌های متفاوت خود حرکت کنند، چرا که این موضوع نیز درجه‌های متفاوتی از سکولاریسم کهنه است و قطعا وحدت حوزه و دانشگاه اینگونه محقق نمی‌شود، البته حل مشکلات اجتماعی از زوایای مختلف و با رویکردهای متفاوت خود امری پسندیده و نوعی از وحدت تلقی می شود اما مقصود بیان نگرانی از تضاد در مبانی و در نتیجه، خروجی کار است.
شیاری نیز در محور سوم اضافه کرد: برای حرکت اساسی در مسیر وحدت حوزه و دانشگاه باید نگرش‌ها را تغییر دهیم و سعی کنیم افراط در تجدد را در دانشگاه ها تقلیل داده و از سویی نیز تفریط در حوزه‌ها را کاهش دهیم، این موضوع مدنظر مقام معظم رهبری نیز می‌باشد.
وی تاکید کرد: برای تحقق حوزه و دانشگاه، حوزه‌ها باید قدری به مباحث عقل‌گرایی پرداخت بیشتری داشته و دانشگاه‌ها نیز باید دیدگاه‌های افراطی موجود در مباحث را قدری کاهش دهند.
وی افزود: از سطوح عالی "وزرات خانه" گرفته تا سطوح پایین‌تر نیز توجهی به مبحث "وحدت حوزه و دانشگاه" نمی‌شود و لذا صرفا مراسم‌های بزرگداشتی در سالروز شهید بزرگوار آیت‌الله مفتح برگزار شده و تمام می‌شود، اینکه مقام معظم رهبری(مدظله تعالی) بحث نفوذ را مطرح می‌کنند، معتقدم همان بحث نفوذ در این موضوع نیز اتفاق میافتد، همین که اعتقاد را کمرنگ کرده و یا عملیاتی نمی‌کنند به نوعی مصداقی از "نفوذ" است.
وی با بیان اینکه نقش دو مجموعه‌ی حوزه و دانشگاه تربیت انسان کامل است، گفت: باید نگرش‌ها و روش‌ها اصلاح شده و بر اهداف تاکید شود و همچنین تجدیدنظر در برنامه‌ریزی آموزشی نیز موضوع دیگری است که در راستای وحدت حوزه و دانشگاه باید مورد توجه قرار گیرد.
راثی نیز در محور سوم این نشست تخصصی با تاکید بر اینکه حوزه‌های علمیه خاستگاه انقلاب هستند، متذکر شد: انقلابی اسلامی ایران انگیزه‌ی فرهنگی داشته و ادعای ارائه مدل عملی در اداره جامعه را دارد که از پایه‌های مستحکم نیز برخوردار است، طبیعتا در چنین جامعه‌ای بخش اعظم زحمات این ماموریت، متوجه نهادهای آموزشی و تربیتی است.
وی در این خصوص اضافه کرد: جامعه حوزوی برای پاسخگویی به نیازهای جامعه، تامین مبانی فکری و فرهنگی انقلاب و تجویز نسخه‌های عینی و عملیاتی باید از ظرفیت‌های جامعه دانشگاهی استفاده کافی را ببرد. به نظر می‌رسد که اقدامات اساسی در این راستا انجام می‌شود، اما همچنان خلا شناختی بین این دو مجموعه وجود داشته و نیاز است که این خلا پر شده و قدم اساسی در این راستا برداشته شود.
وی گفت: اراده‌ای جدی در سطح کلان جامعه نیاز است تا زمینه هم‌افزایی و هم‌فکری بین دو مجموعه حوزه و دانشگاه را فراهم کند.
حجت‌الاسلام خیری نیز در محور سوم این نشست با تاکید بر اینکه "وحدت بین حوزه و دانشگاه" یک گفتمان معرفتی است، گفت: معتقدیم که انقلاب حاصل وحدت حوزه و دانشگاه است.
محور چهارم حوزه و دانشگاه هر کدام چه جایگاهی در تمدن اسلامی-ایرانی دارند؟
حجت‌الاسلام نقدی در محور چهارم این نشست با بیان این که مسلمانان در گذشته ابر قدرت علمی و صنعتی جهان بودند، اظهار کرد: نظام استکبار برای رسیدن به سلطه‌ی اقتصادی به سلطه‌ی فرهنگی متوسل شد و پس از شکست در تغییر حروف الفبا، تصمیم بر تغییر ادبیات علمی گرفته و در انجام این کار موفق شدند و دانشگاه‌های ما بر اساس نظام‌های فکری سکولاریسم، اومانیسم و ... تاسیس شدند.
حجت‌الاسلام نقدی تاکید کرد: دانشگاه اسلامی باید تکلیف مدار و با انگیزه‌ی الهی و مطابق دستور خدا فعالیت کند.
وی خاطرنشان کرد: حوزه و دانشگاه باید در خدمت هم باشند تا با بهره‌گیری از علوم تجربی و ارزش‌های اسلامی افرادی سالم، صالح و موحد تربیت کنند.
حجت‌الاسلام جلیلی در محور چهارم این نشست تخصصی بیان کرد: تمدن مطلوب در حقیقت توسعه همه جانبه‌ی حیات بشری است که محورهای آن عدالت، اخلاق و رفاه است، اگر بخواهیم این را اسلامی کنیم باید عنصر "معنویت و تحقق ارزش‌های الهی" را مورد توجه قرار دهیم.
وی ادامه داد: رسیدن به این تمدن مطلوب و اسلامی با شعار، ظواهر یا نوشتن چند حدیث در دانشگاه و یا رشد علمی، فلسفی و صنعتی صرف، محقق نمی‌شود، بلکه لازمه تحقق تمدن اسلامی مرتبط شدن نیت‌های حوزه و دانشگاه است.
وی با تاکید بر اینکه حوزه و دانشگاه باید علوم و فنون لازم این تمدن اسلامی را ایجاد کنند، چرا که متون آموزشی ما برگرفته از منابع غربی است، گفت: حوزه‌های ما بازنشرکنندگان میراث گذشتگان بوده و دانشگاه‌های ما نیز متون غربی را بازنشر می‌کنند.
متفکر آزاد نیز در محور چهارم این نشست با بیان اینکه بارقه‌ی امید در این است که عده‌ای به این اهمیت پی برده و در پی حل سوالات اساسی تمدنی هستند، افزود: واقعیت این است که انقلاب اسلامی تمدن اسلامی را احیا، بازسازی و چه بسا در برخی از موارد دست به تولید هم زده باشد یا بزند، اما پیشران های تمدنی این تمدن، انتظار دکترین کامل و جامع را دارند.
وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی با گفتمان جهانی اندیشانه بنا شده و نگاه تمدنی دارد، افزود: پس ابزارهای تمدنی اندیشانه این نگاه تمدنی کجاست؟ پاسخ این سوال همان نقطه تمرکز در وحدت حوزه و دانشگاه است. معتقدم در برخی از مواقع برای تولید اندیشه نیاز به نهادسازی داریم. نگاه تمدنی انقلاب اسلامی نیز بدون وحدت حوزه و دانشگاه میسر نمی‌شود،
وی با تاکید بر اینکه تربیت انسان کامل یکی از خروجی های امر مبارک وحدت حوزه و دانشگاه است، اضافه کرد: محال است که تعارضی بین دین و علم باشد، چرا که خالق تشریعیات همان خالق تکوینیات است، لذا نگاه کل‌نگرانه و جامع حوزه دینی و نگاه جزءنگرانه و آثار نگر حوزه ساینس(Science) در صورت همراهی می توانند خلاهای بزرگی از فهم علمی را مرتفع کنند و قدم های بزرگی در پیشرفت جامعه بردارند.
شیاری نیز در محور چهارم این نشست تخصصی نیز با بیان اینکه باید غایتی تعریف شده و بین حوزه و دانشگاه تقسیم کار انجام گیرد، خاطرنشان کرد: این بدان معنا نیست که دانشگاه‌ها فارغ از مباحث دینی شوند.
وی با بیان اینکه حتی وحدت بین دانشگاه‌ها هم جای سوال دارد، گفت: علی‌رغم اینکه دانشگاه‌های ما نگرش واحدی دارند اما یکدیگر را قبول ندارند.
وی با بیان اینکه متون درسی آموزش و پرورش ثمره‌ی دانشگاه‌های ماست، گفت: در وحدت حوزه و دانشگاه هیچ کس به دیدگاه حداقلی قانع نبوده و دیدگاه حداکثری هم قدری آرمانی به نظر می‌رسد، از این‌رو اگر بتوانیم بینابین در این مسیر حرکت کنیم می‌تواند راهکار مناسبی برای رسیدن به هدف غایی باشد.
راثی نیز در محور چهارم این نشست تخصصی ادامه داد: انجام پژوهش‌های مشترک، رصد و آنالیز نیازهای موجود، تئوری‌پردازی در این حوزه، مبادله دانشجو و استاد و... از جمله مواردی است که می‌تواند در تحقق وحدت حوزه و دانشگاه تاثیر مثبت داشته باشد.
وی افزود: به نظر می‌رسد که عمده چالش ما در زمینه علوم انسانی است و متاسفانه حوزه‌های علمیه در این زمینه علی‌رغم ظرفیت‌های ممتاز، نقش و مسئولیت والای خود در قبال انقلاب، موفق نبوده و ما هنوز هم نتواسته‌ایم تعاریف دقیق و درستی در این خصوص عرضه کنیم.
وی با اشاره به نقش محوری حوزه های علمیه در شکل گیری وحدت بین این دو نهاد موثر در تمدن سازی اسلامی اشاره کرد و گفت: حوزه های علمیه باید نقشی موثرتر در این زمینه ایفا کند.
وی همچنین بر نقش استعمارگران و نظام سلطه در واگرایی بین این دو نهاد در گذشته و حال، تاکید کرد.
حجت‌الاسلام خیری نیز در محور چهارم نشست با اشاره به تاثیر مبانی معرفتی در روح مطالب و بخش‌های مختلف زندگی، افزود: مهدی گلشنی که از فیزیکدانان برجسته کشور است، در کتاب خود می‌گوید که مبنای معرفتی، حتی فیزیک را هم تغییر می‌دهد، معتقدیم که باید حوزه و دانشگاه در مبانی معرفتی وحدت داشته باشند.
وی با تاکید بر اینکه اگر وحدت در مبانی معرفتی باشد به طرف تمدن ایرانی اسلامی حرکت خواهیم کرد، گفت: مقصود ما از تمدن اسلامی بازگشت به عقب نبوده بلکه بازگشت به اصل اسلام است و همچنین مقصود از هویت ایرانی نیز بازگشت به هویت اصیل ایرانی، خودباوری و اعتماد به نفس است.
Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
انتهای پیام
کپی شد
