به گزارش سرویس اقتصادی تبریزبیدار، زمانی خریدکردن بیشتر شبیه به یک ژست اجتماعی بود. مردم از اینکه در فلان روز و فلان ساعت خرید رفته‌اند به همدیگر پز می‌دادند و حالشان خوب می‌شد. اما این روزها چیزی که ما از خرید مردم می‌بینیم نه نشانی از لذت دارد و نه شبیه تفریح است.
مردم در کشورهای پیشرفته در اعتراض به گرانی‌ها از خرید کالاها سرباز می‌زنند تا قیمت‌ها کاهش پیدا کرده و در نتیجه به حالت قبلی بازگردد زیرا براساس فرمول‌های اقتصادی نیاز بازار، در تعیین قیمت کالاها نقش موثری دارد این درحالی است که ایرانیان با بروز گرانی نه تنها از خرید خود نمی‌کاهند بلکه بر آن می‌افزایند دلیل بروز این گونه رفتارها را باید در نوع فرهنگ هر جامعه جستجو کرد.
خبر یا شایعه نبود یک کالا و به دنبال آن کمیاب یا نایاب شدن آن مردم را برآن داشت که در روزهای اخیر با سرمایه اندک خود به دنبال تامین کالاهای اساسی باشند حال این کالا می‌تواند دارو باشد یا مواد غذایی و یا اقلام بهداشتی.
اشتیاق مردم برای خرید گسترده در روزهای اخیر با وجود اظهار اطمینان مسئولان مبنی بر وجود کالاهای اساسی و مورد نیاز در کشور باعث کمبود برخی از کالاهای مصرفی و ضروری خانواده‌ها و حتی افزایش قیمت آنها شده است.
برخی از مردم از آینده تصور مبهمی دارند و به همین دلیل واکنش‌هایی که هنگام بروز مشکلات از خود نشان می‌دهند اوضاع را بدتر می‌کند در واقع براساس پیش فرض‌ها و شایعه‌های موجود بدون اثبات صحت و سقم آن‌ها رفتارها و واکنش‌هایی بروز می‌دهند که مشکلی کوچک را به معضل بزرگی برای کشور تبدیل می‌کند.
پدیده روی آوردن مردم به خرید گسترده، احتمالا خاص کشور ماست از یک سو مقصر بروز این رفتارها نوع فرهنگ و فرهنگ سازی است و از سوی دیگر نقش رسانه ها، به ویژه رادیو و تلویزیون و شبکه های اجتماعی را می‌توان یکی از دیگر دلایل این رفتارهای وارونه دانست.

**تبدیل شدن شایعه به واقعیت، بازار آن را داغ‌تر کرده است
عضو هیات رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس در توضیح دلایل روی آوردن مردم به خرید گسترده کالاها در روزهای اخیر، گفت: در حال حاضر کشور علاوه بر جنگ اقتصادی با جنگ روانی و رسانه‌ای نیز دست و پنجه نرم می‌کند و تاثیراتی که فضای رسانه‌ای و تبلیغاتی ایجاد کرده به مراتب بیشتر و مخرب‌تر از جنگ اقتصادی است؛ در قرن 21 تبلیغات و رسانه‌ها حتی به جای افراد نیز تصمیم می‌گیرند و نیازسازی و نیازسنجی می‌کنند.
نماینده مردم شبستر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه یکی از دلایل تب تند خرید در هفته‌های اخیر را می‌توان فرهنگ حاکم بر کشور دانست، افزود: فرهنگ توجه به شایعه و در نتیجه روی آوردن به خرید گسترده کالا از دوره قاجار در جامعه گسترش یافت.
معصومه آقاپور با بیان اینکه هر کشوری اصطلاحی رایج در جامعه دارد که نشات گرفته از دغدغه‌ها و مشکلات آن کشور در طول تاریخ است، اظهار کرد: اولین سوال مردم چین در محاوره‌ها 'چی خوردی؟' است که نشان دهنده دغدغه این مردم در طول تاریخ است، این کشور به دلیل گستردگی جمعیت همیشه با دغدغه تامین مواد خوراکی روبه‌رو بود بنابر این، این دغدغه در گفتمان مردم نیز نمود پیدا می‌کند؛ این دغدغه در تمامی کشورها و بنا به معضلات موجود در طول تاریخ متفاوت است.
وی با بیان اینکه 'چه خبر' اصطلاحی است که ایرانیان در نخستین دقایق گفت‌وگو خود به کار می‌برند دلیل بیان این اصطلاح را این گونه بیان می‌کند: وزیران قاجار برای اتخاذ تصمیم‌های مهم در ابتدا این تصمیم را به صورت شایعه در جامعه گسترش می‌دادند اگر بازخورد و واکنش مردم نسبت به این شایعه مثبت و مناسب بود این تصمیم عملی می‌شد درغیر این صورت همان شایعه باقی می‎ماند.

**مردم باور دارند 50 درصد شایعه‌ها به حقیقت تبدیل می‌شود
این نماینده مردم در مجلس ادامه داد: تمامی این پیش زمینه‌ها باعث شد ملت ایران به این باور برسند که 50 درصد شایعه‌ها عملی می‌شود و این موضوع در ضمیر ناخودآگاه آنها نهادینه شود به همین دلیل اصطلاح 'چه خبر' در جامعه رواج پیدا کرد تا از طریق مطرح کردن این سوال اتفاقات آینده را پیش بینی و متناسب با آن واکنش نشان دهند.
متاسفانه مردم به دنبال منبع شایعه‌ها و اثبات صحت و سقم آن نیستند به طور مثال زمانی که قیمت دلار 14 هزار تومان مطرح می‌شود فقط رفتارهای واکنشی از جامعه می‌بینیم و فردی به دنبال محک میزان واقعیت آن نیست.

50 درصد خرید مردم در این روزها مازاد بر تقاضا است
آقاپور عنوان کرد: 50 درصد خرید مردم در این روزها مازاد بر تقاضا است از سوی دیگر برخی تصمیمات نظیر افزایش تدریجی قیمت کالاها بازار شایعه‌ها را دامن می‌زند با افزایش روزانه قیمت‌ها مردم به دنبال تبدیل منابع پولی و مالی خود به کالا می‎‌روند تا کالای موردنیاز آینده خود را تامین و محصول را گرانتر نخرند.
وی با بیان اینکه بی ثباتی در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری تفکراتی مانند 'بخریم تا گرانتر نشده' را گسترش می‌دهد، اذعان کرد: نابسامانی‌های بازار ارز موجب شده تولیدکنندگان نیز قیمت محصولات خود را در چندین مرحله افزایش دهند تا مشتری های خود را با افزایش یک باره قیمت‌ها از دست ندهند.

**بروز تب تند خرید در ایران را می‌توان ناشی از رفتارهای ضد و نقیض بازار دانست
عضو هیات رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس تاکید کرد: بروز تب تند خرید در ایران را می‌توان ناشی از رفتارهای ضد و نقیض بازار دانست البته برخی از رفتارهای مردم نیز بروز این مشکلات را گسترش می‌دهد.
بنابراین بی تدبیری ها، سوء مدیریت‌ها و سلب اعتماد از اذهان عمومی باعث رفتار هیجانی مردم برای ذخیره کالا در منازل و انبارهای خانگی شده است که به مراتب اثرات منفی بیشتر از احتکاری‌های معمول دارد.
مهم ترین عامل افزایش قیمت کالاهایی که حداقل ارتباط با نرخ ارز دارند افزایش تقاضا و تورم انتظاری جامعه است که با تعدیل خرید خود می توان از افزایش قیمت‌ها جلوگیری کرد.
عادت به خرید به‌عنوان یک عادت دیرین در فرهنگ مردم ما همیشه وجود داشت و به ‌عنوان یک رفتار نشاط‌ آور، به‌خصوص در خانم‌ها خودش را نشان می‌داد. اما چیزی که ما امروز نسبت به خریدکردن از خانواده‌ها می‌بینیم تفاوت زیادی با آن نگاه سابق به مقوله خرید دارد.
علتش این است که نتوانستیم آن فرهنگ را نهادینه کنیم. یک زمان برای ایجاد ارتباط، مردم می‌آمدند پای کیوسک‌های تلفن‌هایی که سکه می‌انداختند داخلش. در همان صف که محدودیت زمانی مکالمه بود، نگرانی و استرس از وضعیت فرزندان در جبهه‌ها بود و...، باز هم مردم جا برای کسی باز می‌کردند که دلهره بیشتری دارد تا او بتواند زودتر صحبت کند؛ حتی سکه خودشان را در اختیارش می‌گذاشتند. ما مثال برای اینکه بگوییم فرهنگ گذشت و فداکاری داشتیم کم نداریم اما این موج وحشتناک استفاده از رانت‌ها و سوء استفاده مالی مثل سونامی افکار عمومی را ویران می‌کند و مانند پتکی بر سر مردم کوبیده می‌شود.
6132/6183
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.