سؤال:[دنیای غرب شناخت صحیحی از حکومت اسلامی ندارد. خیلی خلاصه رئوس خط‏مشی یک حکومت اسلامی را توضیح دهید.]

جواب:حکومت اسلامی حکومتی است بر پایۀ قوانین اسلامی. در حکومت اسلامی استقلال کامل حفظ می‏شود. ما خواستار جمهوری اسلامی هستیم. جمهوری، فرم و شکل حکومت را تشکیل می‏دهد و اسلامی، یعنی محتوای آن فرم، قوانین الهی است.

ــ[فرموده بودید هر وقت مناسب بدانید به ایران برمی‏گردید. آیا در صورت رفتن شاه و روی کار آمدن شورای نیابت سلطنت به ایران باز می‏گردید؟]

ــمن هر موقع صلاح بدانم به ایران مراجعت می‏کنم. بودن شاه در ایران و رفتن او، آمدن شورای سلطنت روی کار و نیامدن آن روی کار، هیچ‏گونه دخالتی در تصمیم من ندارد.

ــ[آیا غیر از شاه همۀ کسانی که با او همکاری کرده‏اند بایستی محاکمه شوند؟ تا چه حد از همکاری قابل اغماض است و چه کسانی با چه جرایمی بایستی برای محاکمه بایستند؟]

ــما، شاه و کسانی را که در دوران سلطنت او خیانت کرده‏اند محاکمه می‏کنیم و به مجازات اعمالشان می‏رسانیم. مجازات آنان بستگی به جرایم آنان دارد، ولی دسته‏ای هستند که از ناچاری به او گرویده‏اند؛ اینان را کار نداریم.

ــ[بختیار گفته است که علما بایستی به مسائل مذهبی بپردازند و امور سیاسی را به سیاسیون واگذار کنند؛ نظرتان در این مورد چیست؟]

ــبختیار هیچ‏گونه قانونیتی ندارد. او خائن است؛ زیرا مجلسین که به او رأی اعتماد داده‏اند قانونی نیستند. مردم ایران حتی یک وکیل را به طور آزاد انتخاب نکرده‏اند. هر حکومتی
با بودن شاه مورد قبول ما نیست.

ــ[نفوذ آیت‏اللّه‏ در میان مردم ایران بسیار زیاد است لکن این موضوع در ارتش تا این حد نیست. علت چیست و آیا این موضوع اساساً درست است؟]

ــارتش ایران پنجاه سال است در اثر تبلیغات مسموم، قدرت تفکرش را از دست داده است. ما هرگز توقع نداریم که بلافاصله ارتش به مردم بپیوندد ولی این کار دیر یا زود صورت وقوع به خود خواهد گرفت.

ــ[در آیندۀ نزدیک تولید نفت را در چه سطحی ادامه خواهید داد؟]

ــدستور دادم تا نفت را برای داخل استخراج نمایند ولی هرگز اجازه نمی‏دهم نفتمان را خارجیان به یغما ببرند. لذا گفته‏ام که به خارج صادر نشود و این کار شده است. تولید نفت در آینده بستگی به نیازهای کشورمان دارد.

ــ[چه تغییر فاحشی در تجارت خارجی در نظر دارید بدهید؟]

ــبا تمام قدرت جلو چیزهایی را که به ضرر کشورمان است می‏گیریم. ما هرگز به کشورها اجازه نمی‏دهیم تا ایران را بازار مصرف خود گردانند. ما وابستگی تجاری را از بین خواهیم برد.

ــ[گفته می‏شود که شما لیست هیأت وزرا را تهیه کرده‏اید؛ بدون قید اسامی بفرمایید چه نوع افرادی را انتخاب کرده‏اید و سوابقشان چیست؟]

ــمن برای انتقال قدرت بعد از رفتن شاه برنامه‏ای را پیش‏بینی کرده‏ام که به موقع به مرحلۀ اجرا می‏گذارم؛ افرادی را که تهیه کرده‏ام کسانی هستند که در طول سی و چند سال سلطنت شاه، به مردم خیانت نکرده‏اند.

ــ[در مصاحبه با آیت‏اللّه‏ شیرازی و شریعتمداری، آیت‏اللّه‏ شیرازی فرمودند که نظرات سیاسی‏شان با شما یکی است اما آیت‏اللّه‏ شریعتمداری بارها گفته‏اند که قانون اساسی را می‏خواهند و سلطنت شاه در قانون اساسی است. پس ایشان طرفدار رژیم سلطنتی هستند. علت این تناقض چیست؟]

ــمن جمهوری اسلامی را به آرای عمومی می‏گذارم.

ــ[چطور شد که حکومت عراق شما را اخراج کرد؟]

ــعراق زیر فشار ایران می‏خواست از فعالیتهای سیاسی و الهی من جلوگیری نماید و من که برایم مکان مطرح نبود، برای اینکه بتوانم به کشورم خدمت کنم، آنجا را می‏بایست ترک می‏گفتم.

ــ[با وجود بعضی قوانین اسلام مثل بهره و... وضع بانکها ـ چه ملی و چه خارجی ـ چه می‏شود؟ در جمهوری اسلامی بانک چطور می‏تواند کار کند؟]

ــبهره حرام است. باید نظام دیگری درست بشود.

ــ[من دیده‏ام که وضع کشاورزی در پانزده سال اخیر کاملاً مختل شده؛ آیا امکان دارد که دومرتبه عمران بشود؟]

ــباید کارشناسهای ایران و مردم ایران راجع به این موضوع بسیار کوشش کنند، که این خرابیها رفع شود؛ و البته مدت طولانی می‏خواهد. بازسازی کشاورزی امری ضروری است که به این زودیها تحقق پیدا نمی‏کند.

ــ[امکان دارد؟]

ــهر چیزی با کوشش امکان دارد.

ــ[گرفتن قانون اساسی ـ هفتاد سال پیش ـ برای ملت ایران یک پیروزی شناخته شده، با وجود اینکه هیچ وقت عمل نشده است. آیا امکان دارد همان قانون اساسی اصلاح بشود یا یک قانون اساسی جدید باید تدوین بشود؟]

ــقانون اساسی باید مطالعه بشود. بعضی از چیزهایش که مخالف با اسلام است باید کنار گذاشته شود. البته این باید برای زندگی فعلی مناسب باشد. اصولاً قانون جدیدی را باید تدوین کنیم.

ــ[قوانین دیگر هم که در این پنجاه سال اجرا شده ممکن است بعضیهایش خوب باشد و بعضیهایش هم نه؟]

ــاگر مخالف با اسلام نباشد تجدید نظر می‏شود و بعد تأیید، و اگر هم مخالف اسلام باشد کنار گذاشته می‏شود؛ و این در صورتی است که قانون اساسی جدیدی ارائه ندهیم؛ ولی اکنون مشغول تهیۀ قانون اساسی جدیدی هستیم.