کاغذ پی اچ چیست؟

کاغذ پی اچ یکی از لوازم بسیار مهم در هر آزمایشگاه محسوب می‌شود. آزمایشگرها و تولیدکنندگان مختلف برای انجام آزمایشات یا پیش بردن تحقیقات خود در زمینه شناخت مواد یا تولید محصول و ماده خاصی به کاغذ پی اچ نیاز خواهند داشت. اما کاغذ پی اچ چیست و دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد؟ این سؤالی است که در این مطلب در کنار بررسی مهمترین ویژگی‌های کاغذ پی اچ به آن پاسخ خواهیم داد. پس برای آشنایی با این کاغذ پرکاربرد تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

کاغذ پی اچ چیست؟

به طور خلاصه کاغذ پی اچ که با عنوان کاغذ پ هاش هم شناخته می‌شود، نوعی کاغذ با طراحی خاص به منظور شناسایی اسیدی یا بازی بودن مایعات و محلول‌های مختلف است. در واقع با استفاده از این کاغذ می‌توان میزان pH یک ماده را مشخص کرد. از آنجایی که این کاغذ دارای درجات مختلف از میزان کاملاً اسیدی تا کاملاً بازی است و در این میان درجه‌بندی قرار گرفته است، با به‌کارگیری آن امکان پی بردن به میزان اسید و باز هر ماده هم وجود دارد.

بر روی این کاغذ که گاها با عناوین پی اچ اندیکاتور یا pH indicator  و کاغذ لیتموس به فروش می‌رسد، از عدد ۰ تا ۱۴ درجه‌بندی شده است. برای مثال عدد میانی یا همان عدد ۷ به معنای خنثی بودن مایع یا محلول مورد نظر است. به این ترتیب مایع هیچ گونه خواص بازی یا اسیدی ندارد. در مقابل اگر عدد کمتر از ۷ باشد و به صفر نزدیک‌تر باشد، مایع یا محلول مورد نظر دارای خاصیت اسیدی است. پس به هر اندازه هم که عدد بالاتر از ۷ و به ۱۴ نزدیک‌تر باشد، خاصیت بازی مایع بیشتر است.

رنگ کاغذ پی اچ در اسید و باز

بر روی کاغذ پی اچ در کنار استفاده از اعداد به منظور سهولت بخشیدن به فرآیند تست و آزمایش، رنگ‌بندی مخصوصی هم وجود دارد. به طور معمول عدد ۰ بر روی این کاغذ که به معنای اسیدی بودن محلول است، با رنگ قرمز پررنگ نشان داده می‌شود. عدد یک با قرمزی کم‌رنگ‌تر و به این ترتیب به هر اندازه که خاصیت اسیدی مایع کمتر باشد، رنگ آن هم روی کاغذ کم‌رنگ‌تر خواهد بود تا جایی که این رنگ به زرد می‌رسد. پس از آن عدد ۷ که به معنای خنثی بودن مایع و برای مثال آب است، با رنگ سبز نشان داده می‌شود.

پس از سبز و به میزان بالا رفتن عدد ۷ به معنای خاصیت بازی محلول، رنگ هم پررنگ‌تر خواهد شد. در نتیجه عدد ۱۴ که به معنای خاصیت بازی قوی است و سود سوزآور مثالی برای آن می‌باشد، به رنگ آبی پررنگ یا گاهی بنفش پررنگ نمایش داده می‌شود. به طور معمول وجود این اعداد برای کمک به نتیجه‌گیری تست و به عبارتی سهولت بخشیدن به آزمایش مایعات با کمک کاغذ پی اچ است. البته نیازی به حفظ کردن رنگ‌ها نیست چراکه در هنگام خرید کاغذ پی اچ حتماً یک نوع راهنما در خصوص نحوه استفاده و رنگ‌ها به همراه آن خواهد بود.

مهمترین ویژگی‌های کاغذ پی اچ

کاغذ پی اچ یا کاغذ pH سنج را نمی‌توان محصولی پیچیده دانست اما با وجود ویژگی‌های مهم خود و کاربردهای فراوانی که دارد، به‌عنوان یکی از لوازم پراهمیت در آزمایشگاه‌ها به حساب می‌آید. با کمک این کاغذ امکان پیش بردن آزمایش‌ها فراهم شده و از جهتی با بهره‌گیری از آن امکان پی بردن به خطرناک بودن بسیاری از مایعات وجود دارد.

از دیگر ویژگی‌های آن می‌توان به متنوع بودن مدل‌های کاغذ پی اچ اشاره کرد که خرید را برای افراد آسان‌تر می‌کند. بعضی از افراد ممکن است تنها به تک استریپ یا مقدار کمی از آن نیاز داشته باشند تا از میزان اسیدی و بازی بودن یک مایع خاص اطلاع پیدا کنند. در حالی که عده‌ای دیگر و به‌ویژه افراد فعال در زمینه‌های آزمایشگاهی و موارد مشابه به کاغذ پی اچ رولی یا بسته ۱۰۰ عددی نیاز خواهند داشت.

از ویژگی‌های مهم این کاغذ یا همان کاغذ پی اچ می‌توان به سهولت در استفاده اشاره کرد. به این معنا که استفاده از آن کار پیچیده و دشواری نیست و هر فردی می‌تواند به‌راحتی و با رعایت نکات ایمنی در آزمایشگاه از آن استفاده کند. تنها باید یک استریپ یا تکه از آن را تا حدود ۵ الی ۶ سانتی‌متر وارد مایع کرد و سپس به مقدار لازم برای مشخص شدن میزان اسیدی و بازی بودن محلول صبر کرد. در نهایت رنگ کاغذ با توجه به درجه باز یا اسیدی بودن مایع تغییر خواهد کرد.

کاربردهای کاغذ پی اچ

همان‌طور که اشاره کردیم، در پاسخ به کاغذ پی اچ چه کاربردی دارد می‌توان گفت که این کاغذ کاربردهای بسیاری داشته و از پرکاربردترین لوازم در انواع آزمایشگاه‌ها است. زمانی که هر آزمایشگر یا تولیدکننده محصولات مختلف به سنجیدن میزان اسید یا باز محلول خود نیاز دارد، می‌تواند از این کاغذ استفاده کند و به‌راحتی نتیجه را به دست آورد.

همچنین ممکن است در بسیاری از موارد برای اهداف پزشکی و درمانی یا حتی داروسازی مورد استفاده قرار گیرد. برای مثال آب دهان یک فرد سالم و بدون بیماری بر روی کاغذ پی اچ بین عدد ۶.۵ الی ۷.۴ خواهد بود. یا به عنوان مثالی دیگر می‌توان گفت آب پاکیزه‌ای که به هیچ مایع اسیدی یا بازی آلوده نشده باشد، دارای پی اچ هفت یا همان خنثی است و تمامی این موارد با کمک کاغذ پی اچ مشخص می‌شوند.

در مجموع استفاده از کاغذ پ هاش در موارد گوناگونی دیده می‌شود و بسیاری از مشاغل یا حتی افراد عادی به آن نیاز خواهند داشت. به‌عنوان یک مثال دیگر می‌توان به تست آب مورد نیاز برای نگهداری آبزیان اشاره کرد چراکه این موجودات تنها در پی اچ ۵ الی ۹ زنده خواهند ماند.

کاغذ پی اچ را از کجا تهیه کنیم؟

تنها در صورتی امکان اعتماد به نتایج به دست آمده توسط کاغذ پی اچ وجود دارد که کاغذی باکیفیت و مرغوب باشد. تهیه چنین کاغذی تنها از طریق مراکز و مجموعه‌های معتبر این زمینه امکان‌پذیر است. از این رو خرید کاغذ پی اچ از مجموعه معتبر صنعت کاغذ کرمان را پیشنهاد می‌کنیم که انواع باکیفیت این کاغذ کاربردی را با مناسب‌ترین قیمت‌ها عرضه می‌کند.